Nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đang tích cực xây dựng kế hoạch nhằm thích ứng với thuế quan của Mỹ, trong đó ưu tiên hàng đầu là tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới. Theo một báo cáo gần đây của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), có hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm kiếm thị trường mới để giảm thiểu rủi ro thuế quan. Điều này không chỉ diễn ra trong lĩnh vực xuất khẩu mà còn được các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước quan tâm, với 34,9% chọn cách tìm thị trường mới.
Bên cạnh việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Đặc biệt, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang tập trung vào việc tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Ngược lại, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.
Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã chủ động lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, và UAE. Các doanh nghiệp thuộc nhiều ngành khác nhau cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam hiện có lợi thế với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại và mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác. Phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng được coi là điều cần thiết để giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu.
Không chỉ vậy, các doanh nghiệp cũng khuyến nghị về các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ và Trung Quốc. Qua đó, các doanh nghiệp Việt Nam có thể đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm thiểu rủi ro và tận dụng được các cơ hội mới từ các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã tham gia.
Thông tin từ Chính phủ Việt Nam cũng cho thấy sự quan tâm của các cấp quản lý nhà nước trong việc hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và ứng phó với những thay đổi trên thị trường quốc tế.