Ngày 17/2/1979 đã đi vào lịch sử như một ngày bi hùng trong cuộc chiến bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên khắp các tuyến biên giới, từ những vùng núi cao phía Bắc đến những mảnh đất xa xôi phía Nam, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT), nay là Bộ đội Biên phòng (BĐBP), đã sẵn sàng hy sinh thân mình cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh hoặc mang thương tật suốt đời. Máu đào của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập và kết trái tự do.
Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách ‘Những tượng đài bất tử trên biên giới’, tôi đã có dịp đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi nơi tôi đi qua, mỗi tên người được khắc lại trên bia mộ là một phần lịch sử máu lửa của dân tộc mà chúng ta không được lãng quên. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ trước đây, thuộc tỉnh An Giang, đơn vị duy nhất trong toàn lực lượng có 100% cán bộ, chiến sĩ hy sinh, tôi đã đứng rất lâu như để gửi đến các anh lời tri ân từ thế giới hôm nay.
Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot đã điều động 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã bắn đến viên đạn cuối cùng, cán bộ, chiến sĩ của đơn vị vẫn dũng cảm giương lê đánh giáp lá cà, quyết không hạ súng đầu hàng, không để kẻ địch bắt sống. Điều khiến tôi xúc động nhất là ở đâu cũng có nhiều người dân, các già làng, trưởng bản, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và gìn giữ những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.
Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng có cán bộ, chiến sĩ hy sinh qua các thời kỳ, với hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ – những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc. Những bia mộ và đài tưởng niệm này không chỉ là nơi để nhớ về quá khứ mà còn là biểu tượng cho lòng biết ơn và tri ân của chúng ta đối với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.
Nhớ về lịch sử và tri ân những người đã hy sinh vì Tổ quốc là một phần quan trọng của việc xây dựng và phát triển đất nước. Chúng ta phải tiếp tục giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đề cao tinh thần yêu nước và ý thức trách nhiệm đối với công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Chỉ khi có sự đoàn kết và quyết tâm của toàn dân, chúng ta mới có thể xây dựng một đất nước vững mạnh và thịnh vượng.