Xuất khẩu ô tô của Trung Quốc đang trải qua một sự gia tăng đột biến, làm thay đổi cục diện thị trường ô tô trên toàn cầu. Hiện tượng này đang gây ra một cuộc chiến giá cả trên diện rộng, ảnh hưởng đến các showroom xe từ Mexico đến Malaysia. Trong bối cảnh này, chính phủ Trung Quốc dường như đang tìm cách giảm thiểu tác động tiêu cực từ cuộc cạnh tranh khốc liệt đang làm suy giảm lợi nhuận của ngành công nghiệp ô tô trong nước.
Tờ Nhân dân Nhật báo, một cơ quan truyền thông do Đảng Cộng sản kiểm soát, đã đưa tin rằng họ không nhận thấy bất kỳ bên nào chiến thắng trong cuộc cạnh tranh về giá xe ô tô hiện nay ở Trung Quốc. Điều này cho thấy tình hình đang rất phức tạp và khó lường. Tuy nhiên, với ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc, vốn đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng cơ cấu bắt nguồn từ tình trạng dư thừa công suất, đà tăng trưởng này có thể là không thể đảo ngược.
Ô tô sản xuất tại Trung Quốc đang ngày càng phổ biến trên đường phố ở một số khu vực Nam Mỹ, trong khi những chiếc xe điện giá rẻ nhưng có chất lượng từ các nhà sản xuất ô tô như BYD đang chinh phục hàng ngàn người tiêu dùng ở châu Âu. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang nhắm đến biên lợi nhuận cao hơn ở nước ngoài, theo Ron Zheng, đối tác tại công ty tư vấn toàn cầu Roland Berger GmbH. “Các thị trường khu vực sẽ bị ảnh hưởng, nhưng cạnh tranh về giá có thể sẽ không gay gắt như ở Trung Quốc.”
Trung Quốc hiện đã vượt qua Nhật Bản và Đức để trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc hiện được dự đoán sẽ chiếm 30% doanh số bán ô tô toàn cầu vào năm 2030, tăng từ 21% vào năm 2024. Mức tăng trưởng xuất khẩu này được minh họa rõ nét qua các số liệu thương mại gần đây, với xuất khẩu ô tô của Trung Quốc đạt đỉnh cao mới trong năm tháng đầu năm 2025.
Tuy nhiên, thị trường nước ngoài không phải lúc nào cũng là một lựa chọn an toàn. Những biến động địa chính trị và chi phí trả trước để thiết lập hoạt động bán hàng ở nước ngoài có thể ngăn cản các công ty yếu hơn xuất khẩu. Chỉ những công ty mạnh hơn mới có thể làm được, theo Giám đốc Điều hành của AlixPartners tại Thượng Hải, Stephen Dyer.
Trong nước, cuộc chiến giá cả vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. BYD, nhà sản xuất xe năng lượng mới lớn nhất thế giới, đang dẫn đầu nhiều đợt giảm giá trong cuộc chiến giảm giá bắt đầu tại Trung Quốc vào đầu năm 2023. Khả năng cắt giảm giá sâu mà không ảnh hưởng quá mức đến tài chính của BYD, công ty có sự tích hợp theo chiều dọc sâu rộng, đang tạo ra một lợi thế đáng gờm.
Các nhà phân tích tại HSBC Holding không thấy bất kỳ sự hạ nhiệt nào trong cuộc chiến giá cả, đặc biệt là trong những tháng ấm áp. Ngành công nghiệp hiện đang trong quá trình hợp nhất sâu sắc và vẫn chưa đạt đến điểm uốn. Cuộc khủng hoảng hợp nhất có thể chỉ mới bắt đầu, với hàng trăm công ty đã ra mắt thị trường trong những năm gần đây.
BYD vẫn là nhà lãnh đạo không thể tranh cãi, nắm giữ khoảng 27% thị phần xe điện bán lẻ của Trung Quốc, nhưng vẫn còn khoảng 120 thương hiệu khác đang cạnh tranh để giành 37% thị phần. Cuộc chiến cuối cùng có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn ở Trung Quốc do sự tham gia của chính quyền địa phương và tác động của các nhà sản xuất ô tô địa phương đối với việc làm và mạng lưới cung ứng phụ tùng ô tô.