近 đây, nhiều người dân đã lên tiếng phản ánh về việc bị lừa đảo qua các cuộc gọi điện thoại, với một số trường hợp thậm chí còn dẫn đến mất trắng số tiền lớn.

Theo ghi nhận, các đối tượng lừa đảo thường sử dụng các số điện thoại lạ, tự xưng là nhân viên của các cơ quan chức năng hoặc tổ chức uy tín để tạo sự tin tưởng ban đầu. Sau đó, họ đưa ra những lời hứa hẹn hấp dẫn hoặc đe dọa để chiếm sự tin tưởng của nạn nhân.

Tiếp đến, các đối tượng yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào các tài khoản không rõ ràng, thường là của các cá nhân hoặc tổ chức không có uy tín. Điều này khiến cho nhiều người dân trở thành nạn nhân của các hoạt động lừa đảo này.

Các chuyên gia an ninh mạng đã đưa ra khuyến cáo rằng người dân cần phải hết sức cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi từ số lạ. Không cung cấp thông tin cá nhân hoặc thực hiện bất kỳ giao dịch tài chính nào mà không có sự xác minh kỹ lưỡng là điều vô cùng quan trọng.

Để đối phó với tình trạng này, cơ quan chức năng cũng đang tích cực điều tra và triển khai các biện pháp mạnh mẽ để trấn áp các hoạt động lừa đảo. Mục tiêu là bảo vệ quyền lợi của người dân và đảm bảo an toàn cho môi trường mạng cũng như các giao dịch trực tuyến.

Người dân được khuyến khích nâng cao cảnh giác và ý thức về các hình thức lừa đảo để có thể tự bảo vệ mình. Đồng thời, cơ quan chức năng kêu gọi sự hợp tác từ phía người dân trong việc cung cấp thông tin và hỗ trợ để nhanh chóng triệt phá các tổ chức lừa đảo.

Một số kỹ năng cần thiết giúp người dân phòng tránh bị lừa đảo qua điện thoại bao gồm kiểm tra thông tin của người gọi, không cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại và cẩn thận với các yêu cầu chuyển tiền từ người lạ.

Chính phủ Việt Nam và các cơ quan chức năng đang nỗ lực hết mình để giải quyết tình trạng lừa đảo qua điện thoại.

Với sự vào cuộc mạnh mẽ của cơ quan chức năng cùng với sự cảnh giác cao của người dân, hy vọng tình trạng lừa đảo qua điện thoại sẽ được đẩy lùi, đảm bảo môi trường an toàn cho tất cả người dùng điện thoại và mạng internet.

Cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại và trực tuyến

Chiều ngày 17/7, một trường hợp lừa đảo qua điện thoại đã được báo cáo. Chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thao tác theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức, và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Gần đây, một loạt vụ việc liên quan đến hành vi bắt cóc trực tuyến và lừa đảo qua mạng nhắm vào trẻ vị thành niên đã gây ra sự hoang mang trong dư luận xã hội. Để đối phó với tình hình này, các chuyên gia giáo dục và tâm lý học đã đưa ra nhiều khuyến nghị về việc tăng cường vai trò phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ cho học sinh.

Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, chuyên gia giáo dục và nguyên giảng viên tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, trẻ vị thành niên thường có tâm lý ham khám phá, tò mò với những điều mới mẻ, thích thử thách và khao khát được công nhận. Điều này khiến các em dễ bị cuốn vào những lời dẫn dụ đầy tính kích thích từ kẻ xấu, từ đó gia tăng nguy cơ bị lừa đảo và bắt cóc trực tuyến.

Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng Nguyễn Văn Duẩn, chuyên gia tại Phòng Tâm lý học đường của Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, cho rằng trẻ em hiện nay thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo, đặc biệt là trong môi trường phi vật lý như không gian mạng. Điều này khiến nguy cơ bị tấn công ngày càng gia tăng. Do đó, việc trang bị kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo trực tuyến là hết sức cần thiết.

Thầy Nguyễn Đức Phú, giáo viên kỹ năng sống tại Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa, chỉ ra rằng khi cha mẹ quá bận rộn và ít trò chuyện với con cái, hoặc thường xuyên áp đặt, các em sẽ cảm thấy cô đơn. Khi đó, thế giới ảo trở thành nơi để các em tìm kiếm sự chia sẻ và đồng cảm. Kẻ xấu có thể lợi dụng kẽ hở này, đóng vai một người bạn thấu hiểu và kiên nhẫn lắng nghe để dần dần thao túng tâm lý và chiếm được lòng tin của các em.

Để bảo vệ trẻ em và học sinh khỏi các nguy cơ lừa đảo và bắt cóc trực tuyến, các chuyên gia khuyến nghị rằng nhà trường và phụ huynh cần chủ động trang bị cho học sinh kỹ năng tự vệ thiết yếu trong thời đại số. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp các buổi học về an toàn không gian mạng và kỹ năng nhận diện lừa đảo vào chương trình học cũng như các hoạt động ngoại khóa.

Đồng thời, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục an toàn trên không gian mạng cho học sinh. Việc này có thể được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục toàn diện, nhất là trong việc trang bị kỹ năng phòng tránh và ứng phó với các tình huống rủi ro trực tuyến.

Tóm lại, không có giải pháp đơn lẻ nào là hoàn hảo trong việc bảo vệ trẻ em và học sinh khỏi các nguy cơ lừa đảo và bắt cóc trực tuyến. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ con trẻ khi cả gia đình và nhà trường cùng chung tay hành động một cách quyết liệt và thấu hiểu.

Các chuyên gia hy vọng rằng thông qua những khuyến nghị và giải pháp trên, gia đình và nhà trường có thể cùng nhau bảo vệ trẻ em và học sinh khỏi các nguy cơ lừa đảo và bắt cóc trực tuyến, giúp các em có một môi trường sống an toàn và lành mạnh trong thời đại số.

Bộ Công an cảnh báo về hình thức lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên

Ngày 28/7, Bộ Công an đã đưa ra cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới và tinh vi gọi là ‘bắt cóc online’. Đây là phương thức lừa đảo mà các đối tượng có thể khiến nạn nhân bị khống chế, điều khiển như trong một vụ bắt cóc thật sự, mặc dù không có sự tiếp xúc trực tiếp. Đối tượng mà thủ đoạn này nhắm vào chủ yếu là các học sinh, sinh viên và những người trẻ nhẹ dạ, cả tin.

Bộ Công an cho biết, vào ngày 26/7, Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã ngăn chặn thành công một vụ lừa đảo với thủ đoạn ‘bắt cóc, tống tiền online’. Vụ việc liên quan đến một thiếu niên bị một nhóm người lạ gọi điện thông báo đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Công an xã Thạch Hà đã nhanh chóng vào cuộc, phối hợp với các đơn vị khác để xác minh và tìm thấy cháu N, người bị lừa đảo, tại một khách sạn trên địa bàn.

Theo Bộ Công an, cháu N cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai và thuê phòng khách sạn để ‘hợp tác điều tra’.

Bộ Công an phân tích, thủ đoạn lừa đảo này được dàn dựng bài bản qua 3 giai đoạn: gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là cán bộ công an và đưa ra cáo buộc bịa đặt; tạo tâm lý hoảng loạn và yêu cầu giữ bí mật; ép nạn nhân rời khỏi nơi ở và cắt đứt liên lạc. Sau đó, các đối tượng sẽ dựng kịch bản giả và yêu cầu chuyển tiền.

Bộ Công an khuyến cáo học sinh, sinh viên và phụ huynh cần cảnh giác, tuyên truyền cho người thân và bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không làm việc qua điện thoại và không yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng.

Người dân cần báo ngay cho cơ quan công an khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo. Bộ Công an cũng hy vọng người dân nâng cao cảnh giác để phòng tránh loại tội phạm này.

Hơn nữa cơ quan chức năng sẽ tăng cường công tác phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự cho người dân.

Ngày 24/7, Công an phường Việt Hưng, Hà Nội, đã phối hợp thành công với Phòng Cảnh sát hình sự – Công an TP Hà Nội trong việc ngăn chặn một vụ ‘bắt cóc online’ và giải cứu một thanh niên 18 tuổi bị lừa đảo. Sự việc bắt nguồn từ chiều ngày 23/7 khi cháu X., 18 tuổi, nhận được một cuộc gọi từ một người tự xưng là công an, thông báo rằng cháu có liên quan đến một vụ án rửa tiền.

Đối tượng sau đó yêu cầu cháu cài đặt phần mềm Zoom Workplace để tham gia vào một phiên làm việc trực tuyến. Cháu X. được yêu cầu kê khai tài sản để phục vụ công tác điều tra. Khi biết cháu không có tiền, đối tượng đã hướng dẫn cháu giả vờ bị bắt cóc để yêu cầu tiền từ gia đình. Cháu X. được chỉ dẫn đến thuê phòng tại một khách sạn và không được nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài những cuộc gọi ‘phục vụ điều tra’.

Đối tượng còn yêu cầu cháu gọi điện về nhà, yêu cầu gia đình chuyển khoản 300 triệu đồng để ‘chuộc người’. Nhận được trình báo từ gia đình, Công an phường Việt Hưng đã nhanh chóng phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự – Công an TP Hà Nội và các đơn vị chức năng vào cuộc xác minh.

Đến khoảng 18h45 cùng ngày, lực lượng công an đã phát hiện cháu X. đang ở một mình trong khách sạn. Sau khi được cán bộ công an giải thích, cháu mới nhận ra mình bị lừa đảo. Công an TP Hà Nội đã khuyến cáo người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác và chủ động tuyên truyền cho người thân, bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này.

Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc thông qua công an địa phương khi làm việc với người dân, và tuyệt đối không yêu cầu người dân chuyển tiền qua điện thoại hoặc cài đặt phần mềm để ‘phục vụ điều tra’. Nhà trường cần tăng cường tuyên truyền, cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo cho học sinh, sinh viên nhằm nâng cao nhận thức và khả năng phòng, chống tội phạm.

Học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo tinh vi. Khi phát hiện những trường hợp có dấu hiệu lừa đảo tương tự, người dân cần nhanh chóng báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ và can thiệp kịp thời.