Trong xã hội hiện đại, ngày càng có nhiều người chứng minh rằng thành công không nhất thiết phải gắn liền với bằng cấp đại học. Một trong những ví dụ điển hình là Thanh Tâm, 27 tuổi, người đã trở thành giám đốc một công ty cung ứng hàng Hàn Quốc, sở hữu nhà hàng và góp vốn vào nhiều doanh nghiệp khác. Điều đặc biệt ở Tâm là cô không học đại học, nhưng đã tự học tiếng Hàn và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài để rèn luyện ngôn ngữ và tìm hiểu văn hóa.

Tâm chia sẻ rằng cô đã rèn luyện tính kỷ luật và tinh thần tự học để đạt được thành công. Cô cũng nhấn mạnh rằng việc không có bằng cấp đã giúp cô giữ được sự khiêm tốn và biết ơn. Dù đã thành công từ sớm, Tâm vẫn bày tỏ sự tiếc nuối vì không được học đại học để có thể tiếp cận tri thức một cách hệ thống và có cái nhìn toàn diện hơn.

Anh Trần Quang Vinh, 37 tuổi, sống tại San Francisco (Mỹ), cũng là một trong những người không học đại học nhưng đã đạt được thành công. Vinh đã tự học công nghệ từ nhỏ và được các công ty lớn như Google, Facebook mời về làm việc. Hiện anh là lãnh đạo đội thiết kế trí tuệ nhân tạo cho Meta.

Những trường hợp như Vinh và Tâm không phải là hiếm trong xã hội hiện đại. Theo công ty nghiên cứu Wealth-X, gần 30% tỷ phú thế giới không có bằng cử nhân. PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên, Khoa Xã hội học và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng mọi người không nên hiểu sai rằng ‘có thể thành công không cần học hành’. Các tỷ phú hay những người thành công chỉ không có bằng cấp, nhưng họ không ngừng học hỏi qua các kênh khác nhau.

Chuyên gia hướng nghiệp Nguyễn Việt Linh (Hà Nội) có quan điểm khác, rằng trừ một số lĩnh vực đặc thù, nhiều doanh nghiệp hiện nay ưu tiên kỹ năng hơn đào tạo chính quy. Trong tư duy tuyển dụng quốc tế cũng không phân biệt giới tính, độ tuổi, bằng cấp. Dữ liệu từ LinkedIn cho thấy số tin tuyển dụng không yêu cầu bằng cấp tại Anh tăng 90% trong năm 2021-2022. Tại Mỹ, 20% tin tuyển dụng không đòi hỏi bằng đại học. 75% chuyên gia tuyển dụng cho rằng kỹ năng thực tế là tiêu chí quan trọng nhất.

Các chuyên gia và doanh nhân cho rằng học đại học không quan trọng bằng có đam mê với việc mình làm. Ngô Đình Tuấn, 32 tuổi, quê Thanh Hóa, đã bỏ học đại học để làm nông nghiệp và hiện có doanh thu khoảng một tỷ đồng mỗi năm.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần học tập suốt đời. PGS.TS Tố Quyên cho rằng trong thời đại số, người học có thể tiếp cận tri thức qua sách vở, mạng xã hội, đồng nghiệp và những người xung quanh. ‘Quan trọng là giữ được tinh thần học tập suốt đời’, bà nói.

Dương Hà Thành, một sinh viên năm thứ ba ngành Báo chí tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã trải qua một hành trình đầy cảm hứng khi biến đổi từ một học sinh trung học phổ thông nhút nhát thành một cán bộ Đoàn, Hội năng động và nhiệt huyết. Những đóng góp của anh không chỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với các hoạt động vì cộng đồng mà còn là một điển hình cho sự phát triển và trưởng thành của sinh viên.

Hà Thành chia sẻ về quãng thời gian học trung học, khi mà anh từng là một học sinh trầm lặng và thuộc tuýp người hướng nội, luôn cảm thấy e dè khi giao tiếp. Tuy nhiên, vào năm lớp 12, một câu nói từ cô Ngô Thị Yến (Bí thư Đoàn Trường THPT Nguyễn Đức Cảnh) đã tác động mạnh mẽ đến anh: “Dù tại bất kỳ nơi đâu hay bất kỳ thời điểm nào thì các em cũng hãy trở nên nổi bật dựa vào những gì các em đang có”. Lời khuyên này, cùng với sự quan tâm và động viên từ thầy cô, đã giúp Hà Thành – một học sinh vốn tự ti – dần phá bỏ giới hạn của chính mình và tìm được sự tự tin.

Khi bước vào giảng đường đại học, với tinh thần mới mẻ và sự tự tin đã được vun đắp, Hà Thành đã mạnh dạn ứng cử vào Ban Chấp hành Chi hội và may mắn trúng cử chức danh Ủy viên Chi hội K67 Báo chí. Từ khoảnh khắc ấy, hành trình trưởng thành của chàng tân sinh viên này đã gắn liền mật thiết với công tác Đoàn – Hội. Trong thời gian học đại học, Hà Thành đã nhanh chóng thích nghi và nỗ lực không ngừng để phát triển bản thân. Từ vị trí Ủy viên Chi hội ban đầu, anh đã không ngừng cống hiến, học hỏi và dần nhận được sự tín nhiệm từ thầy cô, anh chị đi trước.

Những thành tựu ấn tượng của Hà Thành có thể kể đến như việc anh đã giữ các vị trí từ Ủy viên Chi hội, Chi hội trưởng, Ủy viên Ban Chấp hành Liên chi Hội đến hiện tại là Ủy viên Ban Chấp hành Hội Sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Không chỉ dừng lại ở đó, Hà Thành còn là một tình nguyện viên vô cùng tích cực. Chỉ trong ba năm học, anh đã tham gia vào 7 chiến dịch tình nguyện lớn do Đoàn Thanh niên – Hội Sinh viên Trường và khoa tổ chức với các vai trò chủ chốt. Những chuyến đi tình nguyện khoác lên mình chiếc áo xanh thanh niên đã trở thành những trang kí ức đẹp nhất trong thanh xuân của Hà Thành.

Chuyện về Dương Hà Thành là một minh chứng sống cho việc thanh xuân chỉ thực sự rực rỡ khi ta dám bước ra khỏi vùng an toàn. Mỗi chương trình Đoàn – Hội, mỗi chuyến đi tình nguyện đều trở thành những trang nhật ký đáng nhớ, chắp cánh cho khát vọng cống hiến của chàng sinh viên Báo chí đầy nhiệt huyết. Thành đã chứng minh rằng với sự nỗ lực, kiên trì và lòng nhiệt huyết, một người hoàn toàn có thể thay đổi bản thân và đạt được những thành công đáng ngưỡng mộ.

Ông Hoàng Nam Tiến, một nhà quản trị kỳ cựu và diễn giả truyền cảm hứng, đã qua đời đột ngột vào chiều muộn ngày cuối cùng của tháng 7. Sự ra đi của ông không chỉ để lại nỗi mất mát lớn cho cộng đồng yêu sách, yêu giáo dục, mà còn khiến cho dự án ra mắt cuốn sách cuối cùng của ông bị dang dở.

Cuốn sách cuối cùng của ông, có tựa đề ’13 bài giảng của Giáo Tiến về quản trị và lãnh đạo’, được ông dành nhiều công sức để biên soạn và chỉnh sửa trước khi qua đời. Đại diện của Alpha Books, đơn vị phối hợp với ông Tiến để xuất bản cuốn sách, cho biết rằng đây là kết tinh tâm huyết của ông trong những năm cuối đời. Cuốn sách không chỉ là một cẩm nang quản trị thông thường mà còn là một cuộc ‘trà đàm tri thức’ với người đọc, với văn phong gần gũi và kèm theo các tình huống thực tiễn.

Cuốn sách được chia thành 4 phần lớn, xoay quanh hành trình hình thành một nhà lãnh đạo trong thời đại mới. Ông Tiến đưa ra 13 ‘chìa khóa’ để giúp người đọc có thể trở thành một nhà lãnh đạo tốt, từ việc giải mã bản chất người dẫn dắt đến trách nhiệm kiến tạo tổ chức bền vững.

Ông Hoàng Nam Tiến là một người cực kỳ kỹ tính và cầu toàn, và điều này được thể hiện trong quá trình làm việc trên cuốn sách. Theo chia sẻ của bà Tạ Liên Hương, CEO của Alpha Books, nhóm làm việc đã phải mất tới 2 năm để hoàn thành cuốn sách này.

Bên cạnh công việc của một nhà quản trị và diễn giả, ông Tiến còn là một người yêu thích sách và văn hóa. Ông thường giới thiệu và chia sẻ những cuốn sách yêu thích của mình với bạn bè và đồng nghiệp. Cuốn sách ‘Cánh buồm đỏ thắm’ của Alexander Grin là một trong những cuốn sách yêu thích của ông.

Ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch Alpha Books và là người bạn lâu năm của ông Tiến, chia sẻ rằng ông Tiến luôn giữ vững niềm tin và hy vọng, ngay cả khi đã là một lãnh đạo cấp cao. Ông Bình cũng kể lại những ngày tháng gần đây, khi ông Tiến vẫn học tiến sĩ ngành AI ở tuổi ngoài 50 nhưng vẫn không ngừng giảng dạy, kết nối, và truyền lửa cho thế hệ trẻ.

Thùy Dung, một sinh viên năm cuối, đã chứng minh rằng con đường học tập không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành tốt chương trình trên lớp. Với mong muốn trở thành một giáo viên giỏi trong tương lai, Dung đã sớm trăn trở về những vấn đề thực tiễn trong giảng dạy. Điều này đã thôi thúc cô thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học ‘Phát triển năng lực giao tiếp toán học thông qua việc dạy học giải toán có lời văn cho học sinh lớp 5’. Công trình tâm huyết này đã xuất sắc giành giải Ba cấp Khoa, khẳng định sự đầu tư nghiêm túc của Dung cho chuyên môn.

Bên cạnh việc học tập và nghiên cứu, Dung vẫn đảm nhiệm nhiều vai trò trong công tác Hội. Để làm được điều đó, bí quyết của cô nằm ở kỷ luật và xây dựng thời gian biểu thật khoa học. Dung chia sẻ rằng cô luôn cố gắng xác định rõ ưu tiên từng thời điểm để vừa đảm bảo học tập tốt, vừa có thể hết mình với các hoạt động mình yêu thích.

Nghệ thuật chính là không gian để cô tái tạo năng lượng. Với Dung, nhảy múa không chỉ là sở thích mà còn là một dấu ấn riêng. ‘Đó là cách để mình giải toả căng thẳng và truyền năng lượng tích cực’, Thùy Dung cho biết. Chính sự kết hợp giữa tư duy logic của người học Sư phạm và sự bay bổng của người nghệ sĩ đã tạo nên một nữ sinh đa sắc màu và luôn tràn đầy sức sống.

Trước khi trở thành cô cán bộ Hội tự tin, dạn dĩ hiện tại, Thùy Dung từng là một người khá nhút nhát. Chính môi trường Đoàn – Hội đã trở thành ‘lò luyện’ giúp Thùy Dung mạnh dạn hơn, dám nghĩ, dám làm và dám nhận trách nhiệm. Theo Dung, điều quý giá nhất không phải là các kỹ năng, mà là tình người.

Hành trình trưởng thành của Dung được dẫn lối bởi một phương châm sống sâu sắc: ‘Sống chậm lại, suy nghĩ khác đi và yêu thương nhiều hơn’. Cô giải thích rằng ‘sống chậm lại’ là để biết trân trọng những người mình gặp gỡ và lắng nghe chính mình. ‘Suy nghĩ khác đi’ giúp Dung mạnh dạn đổi mới, không ngại thử thách. Việc ‘yêu thương nhiều hơn’ là điều cô học được mỗi ngày ở tập thể.

Những nỗ lực đó đã mang về cho Dung những ‘trái ngọt’ xứng đáng, như Bằng khen của T.Ư Hội Sinh viên Việt Nam và Danh hiệu ‘Sinh viên 5 tốt’ cấp Tỉnh trong nhiều năm liền. Hướng về tương lai, cô ấp ủ ước mơ trở thành một giáo viên giỏi và mở một trung tâm nghệ thuật nhỏ để tiếp tục lan tỏa đam mê vũ đạo của mình.

MC Phương Mai đã trải lòng về cuộc sống của mình sau ly hôn, thừa nhận rằng cô đã kết hôn vội vàng và sớm nhận ra rằng đó là một sai lầm. Trong một buổi trò chuyện gần đây, cô đã chia sẻ về quá trình đấu tranh nội tâm mà cô đã trải qua để quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân không thành công.

Phương Mai sinh ra trong một gia đình có truyền thống, nơi các thành viên đều nỗ lực gây dựng sự nghiệp và vị trí xã hội của mình theo chuẩn mực ‘lấy danh dự gia đình làm kim chỉ nam’. Điều này đã ảnh hưởng đến suy nghĩ và lối sống của cô, và có thể là một phần nguyên nhân dẫn đến quyết định kết hôn vội vàng khi cô mang thai. Tuy nhiên, khi phát hiện ra mọi cam kết liên quan tới vấn đề giấy tờ pháp lý lẫn xây dựng tài sản chung không được thực hiện như đã thỏa thuận, cô đã quyết định ly hôn.

Sau ly hôn, Phương Mai đã tuyên bố trên trang cá nhân rằng cô đã trở lại là chính mình, không còn lo lắng hay tự hỏi. Cô cho biết rằng mình đang tiếp tục sự nghiệp mà cô tự tay xây dựng và đang sản xuất một sự kiện vào tháng 8 sắp tới. Điều này cho thấy rằng cô đã sẵn sàng quay trở lại công việc và cuộc sống độc thân của mình.

Phương Mai cũng chia sẻ về quan điểm của mình về các mối quan hệ tình cảm và cuộc sống mới. Cô cho biết rằng mình rất kín đáo, ngại giao tiếp với người lạ và kén chọn trong tình cảm. Cô cũng không muốn chạy theo quan hệ xã hội mà tập trung vào việc tạo ra sản phẩm chất lượng. Điều này cho thấy rằng cô đã trở nên chín chắn và tự tin hơn sau ly hôn.

Về định kiến rằng phụ nữ đẹp chơi golf là để ‘săn đại gia’, Phương Mai cho rằng golf là một bộ môn xa xỉ và những người chơi golf ở Việt Nam cũng có nhiều lý do đa dạng để tiếp cận bộ môn này. Cô không cảm thấy bị ảnh hưởng bởi định kiến này và tự tin rằng mình chơi golf vì sự yêu thích.

Sau ly hôn, Phương Mai dường như tràn đầy năng lượng hơn. Cô cho biết rằng khi tâm lý được cởi trói và bản thân không còn phải gồng gánh trách nhiệm, cô đã có thời gian chăm chút cho bản thân và cảm thấy mình được sống lại. Điều này cho thấy rằng cô đã tìm thấy sự giải thoát và tự do sau ly hôn.

Khi được hỏi về kiểu đàn ông mà cô sẽ ‘gật đầu’, Phương Mai cho biết rằng cô thích người lớn tuổi, từng trải, giỏi về tư duy quan trọng hơn là kiếm tiền. Cô tìm kiếm sự an toàn và tin tưởng, nhưng không muốn kiểm soát hay bị kiểm soát. Điều này cho thấy rằng cô đã trở nên độc lập và tự tin hơn trong việc lựa chọn người bạn đời.

Có thể thấy rằng, sau ly hôn, Phương Mai đã trải qua một quá trình thay đổi và trưởng thành. Cô đã tìm thấy sự giải thoát và tự do, và đã sẵn sàng để bắt đầu một chương mới trong cuộc đời của mình.