Giáo dục nghề nghiệp đang là một trong những lĩnh vực then chốt trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho thị trường lao động. Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) do Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố để lấy ý kiến góp ý đã đưa ra một số điểm mới quan trọng, trong đó có việc mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Tự chủ trong giáo dục nghề nghiệp được xem là một bước tiến quan trọng nhằm tạo điều kiện cho các trường nghề chủ động hơn trong công tác tuyển sinh, đào tạo và quản lý tài chính. Tuy nhiên, đi kèm với tự chủ là trách nhiệm giải trình về chất lượng và hiệu quả đào tạo. Điều này đòi hỏi các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải có cơ chế kiểm định và đánh giá chất lượng đào tạo để đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực.

Các chuyên gia và lãnh đạo cơ sở giáo dục nghề nghiệp cho rằng, tự chủ sẽ giúp các trường nghề chủ động hơn trong công tác tuyển sinh, đào tạo và quản lý tài chính. Thạc sĩ Huỳnh Ngọc Hợi, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Phương Đông (Thành phố Đà Nẵng) cho rằng, dự thảo mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ mang lại nhiều thuận lợi. Các trường sẽ chủ động hơn trong việc xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp với người học và đặc thù ngành nghề.

Tiến sĩ Phạm Văn Tân, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội, cho rằng tự chủ chỉ tiêu tuyển sinh sẽ đi kèm với trách nhiệm giải trình về chất lượng và hiệu quả đầu ra. Nhà trường sẽ phải công khai mức học phí và các khoản thu dịch vụ khác cho từng năm học và toàn khóa. Điều này sẽ giúp người học và các bên liên quan có thể đánh giá và giám sát chất lượng đào tạo của trường.

Thạc sĩ Nguyễn Khánh Cường, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ Quốc tế LILAMA2 (tỉnh Đồng Nai) đánh giá, việc mở rộng quyền tự chủ giúp trường nghề chủ động hơn trong công tác tuyển sinh và đào tạo. Tuy nhiên, cần có thêm chính sách hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để sinh viên yên tâm học tập và các trường có thể đầu tư vào cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên.

Về việc đưa chức danh giảng viên đồng cơ hữu vào dự thảo, các chuyên gia cho rằng cần định nghĩa rõ về giảng viên đồng cơ hữu để tránh lạm dụng khi mở ngành. Cần có văn bản hướng dẫn cụ thể để nhà trường thuận tiện hơn trong việc tuyển dụng, ký hợp đồng và phân bổ giờ giảng.

Thạc sĩ Huỳnh Ngọc Hợi đề xuất, cần quy định tỷ lệ tối đa giảng viên đồng cơ hữu được tính vào tổng số giảng viên phục vụ cho việc mở ngành hoặc duy trì ngành. Điều này giúp đảm bảo ngành học vẫn có “xương sống” là giảng viên cơ hữu toàn thời gian để duy trì lâu dài.

Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) cần tiếp tục được hoàn thiện để tạo ra hệ sinh thái giáo dục nghề nghiệp năng động, linh hoạt, thích ứng cao với sự thay đổi của thị trường lao động và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Điều này đòi hỏi sự tham gia đóng góp ý kiến của các chuyên gia, lãnh đạo cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các bên liên quan để xây dựng một hệ thống giáo dục nghề nghiệp chất lượng và hiệu quả.

Giáo dục nghề nghiệp là một phần quan trọng trong hệ thống giáo dục của Việt Nam. Với việc mở rộng quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, dự kiến sẽ có nhiều thay đổi tích cực trong thời gian tới.

Bộ Công Thương và Tổng cục Thống kê cũng có vai trò quan trọng trong việc phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo để xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo nghề nghiệp chất lượng cao.

Cơ hội việc làm rộng mở cho sinh viên tốt nghiệp trường nghề

Trong bối cảnh nhu cầu lao động đang gia tăng mạnh mẽ, nhiều ngành học tại các trường nghề đang mở ra cơ hội việc làm rộng lớn cho sinh viên tốt nghiệp. Mặc dù số lượng học viên chưa nhiều, nhưng các ngành như công nghệ kỹ thuật cơ khí, công nghệ hàn, điều khiển máy CNC, logistics, quản trị du lịch,… lại có cơ hội việc làm sau khi ra trường vô cùng triển vọng. Nhiều doanh nghiệp sẵn sàng chào đón sinh viên tốt nghiệp trường nghề với mức thu nhập khá hấp dẫn.

Tại Trường Cao đẳng nghề Hà Nam, sinh viên học các ngành như công nghệ kỹ thuật cơ khí, công nghệ hàn, công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật cơ khí, cơ điện tử, logistics, quản trị du lịch,… có thể tìm được việc làm với mức lương hấp dẫn. TS Vũ Hữu Ý, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Hà Nam, cho biết: “Chúng tôi hiện có quan hệ đối tác với hệ thống hơn 200 doanh nghiệp và đồng hành với nhà trường lo đầu ra cho sinh viên.” Để thu hút sinh viên, trường cũng giảm 70% học phí cho sinh viên học cao đẳng các nghề hàn, cắt gọt kim loại, chế tạo thiết bị cơ khí.

Tương tự, tại Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ (Bắc Ninh), ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí (cơ khí chính xác) và Chế tạo khuôn mẫu luôn “khát” nhân lực. Sinh viên học các ngành này có thể thiết kế cơ khí chính xác, thiết kế máy tự động hóa, lập trình CAM, vận hành – điều khiển máy CNC, quản lý chất lượng… Doanh nghiệp luôn săn đón để tuyển dụng các em có tay nghề đáp ứng yêu cầu công việc với mức lương từ 15-20 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay là khâu tuyển sinh. Dù cơ sở vật chất được Nhà nước đầu tư mạnh mẽ, đội ngũ giảng viên nhiệt tình, tâm huyết nhưng nếu không có/không đủ người vào học thì hiệu quả đào tạo không thể như mong muốn. Tư duy “sính đại học” vẫn còn phổ biến, khiến nhiều phụ huynh và học sinh e ngại khi lựa chọn trường nghề.

Để giải quyết vấn đề này, các trường nghề cần đẩy mạnh công tác tuyển sinh và nâng cao chất lượng đào tạo. Nhà trường phải tổ chức đào tạo cho dù có ngành số lượng sinh viên vào học ít. Đồng thời, trường phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp để họ hỗ trợ về cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo theo chương trình đặt hàng đào tạo, sinh viên sẽ có luôn đầu ra sau khi tốt nghiệp.

Cơ hội việc làm và mức thu nhập không hề thấp khi tốt nghiệp trường nghề, nhưng cần thay đổi nhận thức của xã hội về giáo dục nghề nghiệp. “Phá được tảng băng vô hình trong nhận thức của người dân về tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp” là chìa khóa để phát triển giáo dục nghề nghiệp trong thời gian tới.

Ba cây xanh lâu đời trong khuôn viên Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Bảo Lộc, gồm một cây xà cừ, một cây sao và một cây me, đã bị cưa hạ mà không có giấy phép cần thiết. Sự việc đáng tiếc này đã gây ra nhiều tiếc nuối vì những cây xanh này đã tồn tại hơn 25 năm, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo bóng mát và làm đẹp cảnh quan của trung tâm.

Chiều ngày 2/8, phóng viên đã trực tiếp đến Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Bảo Lộc để ghi nhận sự việc. Tại đây, ba thân cây đã bị chặt hạ đang được tập kết gần cổng. Các cơ quan chức năng của UBND phường 2 Bảo Lộc cũng đã có mặt để kiểm đếm số cây bị chặt và lập biên bản ghi nhận.

Theo ghi nhận, cây me có đường kính gốc khoảng 0,55 mét, cây xà cừ có đường kính gốc khoảng 0,55 mét và cây sao có đường kính gốc khoảng 0,25 mét. Những cây này đều đã bị cưa hạ vào ngày 26/7 vừa qua trong quá trình cắt tỉa, tạo tán cây xanh trong khuôn viên.

Ông Trần Huy Quế, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Bảo Lộc, cho biết việc cưa hạ cây xanh là nhằm chuẩn bị cho năm học mới và tạo sự thông thoáng cho khuôn viên của trường. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng trước khi cưa cây, trung tâm đã không thực hiện đúng quy trình và chưa có giấy phép cần thiết.

Lãnh đạo UBND phường 2 Bảo Lộc khẳng định rằng trung tâm thuộc quản lý trực tiếp của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng và địa phương không nhận được văn bản nào về việc xin phép cưa hạ cây trong khuôn viên. Hiện tại, UBND phường đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành lập biên bản để xử lý theo quy định.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức về số phận của ba cây xanh này sau khi bị cưa hạ. Tuy nhiên, việc mất mát này đã gây ra nhiều tiếc nuối cho cộng đồng và đặt ra câu hỏi về việc bảo vệ cây xanh và cảnh quan trong các cơ sở giáo dục.

Trao đổi với phóng viên, nhiều người dân địa phương bày tỏ sự tiếc nuối và bất bình về việc cưa hạ cây xanh này. Họ cho rằng những cây xanh này đã tồn tại lâu năm và là một phần không thể thiếu của khuôn viên trung tâm.

Trước đó, vào năm 2019, thành phố Bảo Lộc đã có chỉ đạo về việc bảo vệ và phát triển cây xanh trong các cơ sở giáo dục. Theo đó, các cơ sở giáo dục cần phải có kế hoạch và biện pháp cụ thể để bảo vệ và phát triển cây xanh, tạo cảnh quan môi trường xanh – sạch – đẹp.

Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, đang là một sự kiện quan trọng đối với sự phát triển của Thủ đô. Dự thảo Văn kiện Đại hội đã đề ra các mục tiêu chiến lược toàn diện nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Một trong những mục tiêu trọng tâm là “Nhân dân hạnh phúc”, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến đời sống của người dân, đặc biệt là trong lĩnh vực nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp.

Trước hết, cần đánh giá cao chủ đề của Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, là “Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng, đoàn kết, bản lĩnh, sáng tạo; tiên phong vươn mình cùng dân tộc, xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc”. Chủ đề này không chỉ phản ánh truyền thống lịch sử của Thăng Long – Hà Nội mà còn nhấn mạnh nhiệm vụ xây dựng và phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới.

Trong dự thảo văn kiện, các nội dung về đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố nhiệm kỳ 2020-2025 đã được đề cập. Tuy nhiên, cần có đánh giá chi tiết hơn về vai trò lịch sử và thành tựu của các Đảng bộ và tổ chức thành viên hệ thống chính trị cấp huyện trong 80 năm qua. Đồng thời, cần làm rõ hơn nữa những thành tựu của Thủ đô trong 40 năm đổi mới để khẳng định vị thế và tiềm năng của Hà Nội.

Về khâu đột phá trong nhiệm kỳ mới, ba trọng điểm được đề xuất bao gồm phát triển hạ tầng, đột phá nguồn nhân lực chất lượng cao và quản trị đô thị hiện đại. Tác giả đồng tình với những trọng điểm này, tuy nhiên, nội dung về giáo dục đào tạo và giáo dục nghề nghiệp cần được tách thành một nhiệm vụ riêng, phù hợp với chủ trương lớn đã được triển khai.

Một vấn đề xã hội nổi bật khác là nhà ở cho người lao động và người thu nhập thấp. Mặc dù đã có những chính sách và cam kết mạnh mẽ về phát triển nhà ở xã hội, nhưng thực tế cho thấy nhóm người thu nhập thấp vẫn rất khó tiếp cận. Cần có các giải pháp để tăng nguồn cung, điều chỉnh điều kiện xét duyệt và vị trí nhà ở để người dân dễ dàng tiếp cận.

Ngoài ra, việc phát triển tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước cũng cần được quan tâm. Cần bổ sung quy định cho phép đảng viên sinh hoạt tại nơi tạm trú hoặc gần nơi làm việc.

Cuối cùng, việc triển khai Luật Thủ đô và Luật Đất đai (sửa đổi) cần được Thành phố thực hiện quyết liệt, làm rõ vai trò tiên phong trong các lĩnh vực còn là điểm nghẽn như quản lý đất xen kẹt, cải tạo chung cư cũ, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…

Một Thủ đô hiện đại không chỉ thể hiện qua tòa nhà cao tầng hay hạ tầng giao thông, mà còn được đo bằng chất lượng sống, sự công bằng trong cơ hội và sự hài lòng của người dân. Để hiện thực hóa mục tiêu “Nhân dân hạnh phúc”, cần có các chính sách cụ thể và thiết thực hơn, đặc biệt trong lĩnh vực nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp.