Ngày gần đây, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã chính thức công bố mẫu logo dành cho Triển lãm Thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh. Mẫu logo mang chủ đề ’80 năm – Hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc’ thể hiện một cách tinh tế sự kết hợp giữa giá trị lịch sử và khát vọng tương lai của dân tộc Việt Nam.

Logo được thiết kế dựa trên con số 80 cách điệu, tượng trưng cho hành trình 80 năm đầy tự hào trong việc dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Bên trong con số 8, ngôi sao vàng năm cánh – biểu tượng của Tổ quốc, niềm tin và ánh sáng cách mạng – được đặt một cách khéo léo, tạo nên một hình ảnh đầy ấn tượng. Hình ảnh của một chiếc máy bay đang bay lên giữa bầu trời xanh, thể hiện một cách sinh động tinh thần đổi mới, hội nhập và khát vọng phát triển mạnh mẽ, vươn tầm quốc tế của đất nước.

Phía dưới của logo là hình ảnh của các công trình kiến trúc tiêu biểu, đại diện cho di sản văn hóa truyền thống và biểu tượng hiện đại, minh chứng cho sự giao thoa giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của dân tộc. Màu sắc chủ đạo của logo là màu đỏ và vàng, gợi nhớ đến màu cờ thiêng liêng của dân tộc, thể hiện sức sống mãnh liệt, ý chí kiên cường và niềm tin hướng về tương lai tươi sáng.

Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch yêu cầu tất cả các cơ quan, đơn vị phải sử dụng đúng mẫu logo đã được ban hành, không được tự ý chỉnh sửa, thay đổi màu sắc, bố cục, tỷ lệ hoặc kết hợp với các yếu tố đồ họa khác làm sai lệch ý nghĩa của logo. Đây sẽ là biểu tượng chính thức được sử dụng thống nhất trong các tài liệu truyền thông, pano, áp phích, backdrop, phông nền, quà tặng, ấn phẩm… liên quan đến hoạt động của triển lãm.

Ngày 17/2/1979 đã đi vào lịch sử như một ngày bi hùng trong cuộc chiến bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên khắp các tuyến biên giới, từ những vùng núi cao phía Bắc đến những mảnh đất xa xôi phía Nam, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT), nay là Bộ đội Biên phòng (BĐBP), đã sẵn sàng hy sinh thân mình cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh hoặc mang thương tật suốt đời. Máu đào của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập và kết trái tự do.

Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách ‘Những tượng đài bất tử trên biên giới’, tôi đã có dịp đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi nơi tôi đi qua, mỗi tên người được khắc lại trên bia mộ là một phần lịch sử máu lửa của dân tộc mà chúng ta không được lãng quên. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ trước đây, thuộc tỉnh An Giang, đơn vị duy nhất trong toàn lực lượng có 100% cán bộ, chiến sĩ hy sinh, tôi đã đứng rất lâu như để gửi đến các anh lời tri ân từ thế giới hôm nay.

Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot đã điều động 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã bắn đến viên đạn cuối cùng, cán bộ, chiến sĩ của đơn vị vẫn dũng cảm giương lê đánh giáp lá cà, quyết không hạ súng đầu hàng, không để kẻ địch bắt sống. Điều khiến tôi xúc động nhất là ở đâu cũng có nhiều người dân, các già làng, trưởng bản, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và gìn giữ những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.

Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng có cán bộ, chiến sĩ hy sinh qua các thời kỳ, với hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ – những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc. Những bia mộ và đài tưởng niệm này không chỉ là nơi để nhớ về quá khứ mà còn là biểu tượng cho lòng biết ơn và tri ân của chúng ta đối với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Nhớ về lịch sử và tri ân những người đã hy sinh vì Tổ quốc là một phần quan trọng của việc xây dựng và phát triển đất nước. Chúng ta phải tiếp tục giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đề cao tinh thần yêu nước và ý thức trách nhiệm đối với công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Chỉ khi có sự đoàn kết và quyết tâm của toàn dân, chúng ta mới có thể xây dựng một đất nước vững mạnh và thịnh vượng.

Côn Đảo – Một Nơi Linh Thiêng Của Lịch Sử

Là một nhà báo, tôi đã có cơ hội đến thăm nhiều địa danh lịch sử, nhưng Côn Đảo luôn là một nơi đặc biệt. Không cần lời giới thiệu hay sắc màu tô điểm, Côn Đảo tự nó đã trở nên linh thiêng. Chỉ cần một bước chân đặt xuống, một làn gió biển mặn mòi thoảng qua, là đã thấy lòng trùng xuống, tim nhói lên một niềm kính phục và biết ơn vô hạn. Côn Đảo là nơi từng tấc đất, từng nắm cát, từng con sóng cũng mang trong mình một câu chuyện bi hùng về lòng yêu nước, sự hy sinh và niềm tin son sắt vào ngày mai hòa bình.

Ngày 26/7, tôi có cơ hội đặt chân lên đặc khu thiêng liêng này để tham dự Lễ tri ân các anh hùng, liệt sĩ tại Côn Đảo. Cùng hàng trăm đại biểu, người dân, cựu chiến binh và những người con xa xứ trở về, chúng tôi đã dâng nén hương thành kính tại Nghĩa trang Hàng Keo, Nghĩa trang Hàng Dương, những nơi được xem là “bàn thờ Tổ quốc” giữa biển khơi. Khó có thể diễn tả được cảm xúc của tôi lúc đứng lặng lẽ nghiêng mình trước những ngôi mộ – phần lớn là chưa biết tên – những người con ưu tú của đất mẹ đã ngã xuống trong bóng tối của ngục tù, trong nỗi đau không tên, để góp phần cho ánh sáng tự do được thắp lên cho hôm nay.

Những nén nhang, ngọn nến bập bùng trong gió như là hơi thở của quá khứ vọng về, nhắc nhở chúng ta rằng, để có được những ngày bình yên này, máu xương đã từng đổ xuống biết bao nhiêu. Khi ánh chiều buông xuống, tôi cảm nhận như đất trời lặng im để lắng nghe lời tri ân, để chứng kiến sự tiếp nối thiêng liêng giữa các thế hệ. Những giọt nước mắt âm thầm rơi xuống không chỉ là của nỗi đau, mà còn là của lòng biết ơn và niềm tự hào vô hạn. Bởi vì trong nơi tưởng như là chốn tận cùng ấy, lại chính là điểm khởi đầu của những điều cao cả nhất – tình yêu đất nước, lòng hy sinh vô điều kiện, và khát vọng độc lập, tự do.

Đêm xuống, tôi tham dự chương trình nghệ thuật “Côn Đảo – Bản hùng ca bất tử” – một khúc tráng ca không chỉ kể về quá khứ mà còn lay động trái tim từng người bằng sức mạnh của nghệ thuật, của âm nhạc, của những ký ức chưa bao giờ nguôi ngoai trong tâm thức dân tộc. Dưới vòm trời đầy sao, tiếng nhạc vang lên như tiếng vọng của những linh hồn anh hùng đang trở về.

Tôi đặc biệt xúc động với ca khúc “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, một bài hát không quá ồn ào, nhưng từng câu từng chữ lại đào sâu vào ký ức, gọi dậy bao hình ảnh hào hùng: “Cha ông ta ngày xưa ngã xuống, để cho đời ta ngày sau đổi lấy hòa bình. Giữa khói binh ai cũng nguyện lòng hy sinh… Để cho đất nước yên vui từ đó. Để cho đỏ thắm màu cờ tự do. Để những tiếng cười vang khắp nơi từ ngày chiến thắng”.

Côn Đảo không chỉ là một địa danh. Côn Đảo là ký ức, là biểu tượng, là chứng nhân. Côn Đảo là nơi lưu giữ những nỗi đau tận cùng nhưng cũng là nơi phát ra ánh sáng rực rỡ nhất của tinh thần bất khuất, nơi “tử vì sinh, mất vì còn, chịu đựng để chiến thắng”.

Tôi xúc động khi nghĩ về những người tù không án – những người dám đứng lên vì lý tưởng cao cả dù biết rằng con đường phía trước là bóng tối nhà tù, là roi vọt, là đòn tra tấn, và có thể là cái chết không tên, không tuổi. Tôi nghĩ về những nữ chiến sĩ kiên cường nơi “chuồng cọp” Côn Đảo, nơi họ vẫn giữ trọn khí tiết, vẫn hát giữa đau thương, vẫn tin vào ngày mai.

Và tôi cũng nghĩ đến những người trẻ hôm nay – thế hệ sinh ra trong hòa bình, lớn lên trong nhịp sống sôi động và tự do. Liệu chúng ta đã hiểu hết giá trị của hòa bình, của độc lập? Liệu chúng ta có đang viết tiếp câu chuyện của cha ông bằng hành động thiết thực, bằng ý chí vươn lên, bằng khát vọng xây dựng đất nước hùng cường?

Đi giữa đêm Côn Đảo, tôi thấy những ngọn nến nhỏ được đặt trước mỗi phần mộ. Ánh nến lung linh soi rọi khuôn mặt trầm ngâm của những người đến viếng. Mỗi ngọn nến như là một lời hứa âm thầm – rằng chúng tôi sẽ không quên, sẽ sống xứng đáng, sẽ tiếp tục hành trình mà các anh, các chị đã khởi đầu bằng máu và nước mắt.

Tôi xúc động đặc biệt khi được trò chuyện với một nữ cựu tù chính trị năm xưa, nay đã ngoài 80 tuổi nhưng vẫn giữ nét cương nghị của một thời không khuất phục. Cô kể lại những ngày tháng bị biệt giam trong phòng tối, chỉ có tiếng rít của roi điện và tiếng gió biển rít qua song sắt làm bạn. Cô kể, bằng giọng đều đều, không một lời oán trách, rằng những người con gái tuổi đôi mươi năm ấy đã cắn răng chịu đựng mọi cực hình chỉ để giữ lại một điều: lòng tin. “Chúng tôi không sợ chết, chỉ sợ Tổ quốc không độc lập” cô nói, mắt nhìn xa xăm về phía Nghĩa trang Hàng Dương.

Tôi tin rằng, chính từ những nơi như Côn Đảo – nơi thử thách con người đến tận cùng – đã sinh ra những giá trị vĩnh cửu. Ở đây, tôi không chỉ thấy cái chết, mà thấy sự sống vĩnh hằng của lòng yêu nước. Tôi không chỉ thấy ngục tù, mà thấy niềm tin mãnh liệt vào một ngày mai.

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, trước hàng chục vạn đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, chính thức khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Khoảnh khắc ấy không chỉ đánh dấu sự cáo chung của chế độ phong kiến – thực dân trên đất nước ta, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới: Kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, Nhân dân làm chủ và đất nước bước vào thời đại cách mạng hiện đại hóa.

Từ một đất nước chịu thân phận nô lệ của chủ nghĩa thực dân ròng rã 80 năm, chỉ sau Tổng khởi nghĩa Tháng Tám không lâu, Việt Nam đã “rũ bùn đứng dậy sáng lòa” bằng bản Tuyên ngôn Độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9 với tuyên bố đanh thép: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”.

Ngay trong phần mở đầu của bản Tuyên ngôn, Chủ tịch Hồ Chí Minh trích dẫn những tinh thần cốt lõi của hai bản tuyên ngôn nổi tiếng thế giới: Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791. Đây không chỉ là một lựa chọn mang tính đối ngoại khéo léo, mà còn là khẳng định Việt Nam đang thực thi một quyền cơ bản – quyền thiêng liêng của con người, quyền không thể chối cãi của mọi dân tộc: Quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.

Không chỉ khẳng định lẽ phải của dân tộc mình, Tuyên ngôn còn là lời buộc tội hùng hồn đối với chế độ thực dân Pháp đã gây bao đau thương, tàn phá, bóc lột ở Việt Nam hơn 80 năm qua. Từng dòng trong bản tuyên ngôn như những nhát cuốc dứt khoát vạch lên mặt đất đã từng bị giày xéo, tuyên bố trước nhân loại rằng: Chúng tôi thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.

Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là một văn kiện lịch sử – nó là một bản cáo trạng đanh thép, một lời tuyên thệ trước nhân dân và thế giới, một tuyên bố mở ra thời đại mới cho dân tộc Việt Nam.

Việc Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập ngay sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám không đơn thuần là một nghi thức chính trị. Đó là lời tuyên bố chủ quyền giữa bối cảnh đầy biến động khi các thế lực quốc tế đang nhăm nhe “chia phần” bán đảo Đông Dương. Việt Nam cần một danh tính rõ ràng, một tiếng nói chính thức để bước vào vũ đài quốc tế với tư cách một quốc gia độc lập.

Từ thời khởi nghĩa Lam Sơn đến phong trào Cần Vương, từ Trần Hưng Đạo đến Nguyễn Trãi, từ Nguyễn Huệ đến Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh – tinh thần yêu nước của Việt Nam luôn bền bỉ chảy suốt chiều dài lịch sử. Nhưng chỉ đến ngày 2/9/1945, tinh thần đó mới được “quy tụ” thành một lời khẳng định chính danh: Việt Nam là một nước độc lập. Dân tộc Việt Nam là một dân tộc tự do.

Trong bối cảnh thế giới có những chuyển biến khó lường, sự tính toán địa chính trị của các nước lớn, hành vi bá quyền, xâm chiếm lãnh thổ; chiến tranh thương mại; chiến tranh thông tin, an ninh mạng làm cho cấu trúc an ninh của mỗi quốc gia bước sang một giai đoạn khác. Song bất luận hoàn cảnh nào thì tinh thần “không có gì quý hơn độc lập tự do” vẫn là ngọn cờ dẫn đường.

Không chỉ trong lĩnh vực quốc phòng – an ninh, tinh thần Tuyên ngôn còn được kế thừa và lan tỏa trong cả phát triển kinh tế – xã hội. Một đất nước độc lập không thể chỉ dừng lại ở chủ quyền lãnh thổ, mà còn là chủ quyền số, chủ quyền dữ liệu, chủ quyền văn hóa và trí tuệ. Khát vọng hùng cường ngày nay chính là sự tiếp nối tự nhiên của kỷ nguyên mà Tuyên ngôn Độc lập đã mở ra.

Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là ký ức lịch sử mà là nguồn sức mạnh tinh thần, là lời cam kết thiêng liêng của cả dân tộc, là kim chỉ nam để đất nước tiếp tục vươn mình đi lên trong thế giới biến động hôm nay.

Ngày nay, trong hành trình dựng xây đất nước hiện đại, hội nhập sâu rộng với thế giới, lời thề độc lập ấy vẫn còn nguyên giá trị. Chúng ta không chỉ giữ gìn độc lập bằng súng đạn, mà còn bằng khoa học, giáo dục, sáng tạo và tinh thần đổi mới. Mỗi công dân đều đang là người kế tục di sản vĩ đại tinh thần cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh mùng 2/9 bằng hành động cụ thể trong đời sống hàng ngày, bằng việc làm tử tế, bằng nỗ lực không ngừng để làm rạng danh Tổ quốc.