Trong bối cảnh mạng xã hội đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, việc xuất hiện của nhiều tài khoản ẩn danh lợi dụng các sự kiện đau thương để “câu view” đã gây ra sự bức xúc trong cộng đồng. Mới đây nhất, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 trên vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, đã khiến 35 người thiệt mạng, 4 người mất tích và 10 người được cứu sống. Tuy nhiên, bên cạnh những lời chia buồn và hỗ trợ từ cộng đồng, một số cá nhân và tổ chức đã lợi dụng công nghệ AI để tạo ra những hình ảnh và câu chuyện nhằm mục đích duy nhất là thu hút người xem.

Những nội dung này thường sử dụng thủ pháp kể chuyện gián đoạn, mập mờ, khơi gợi sự tò mò và dẫn dụ người đọc nhấn vào các đường link “đọc tiếp” trong phần bình luận. Những đường link này đưa người dùng tới các trang tổng hợp tin tức trôi nổi, nơi thông tin không được kiểm chứng và có thể gây hiểu lầm. Mặc dù một số bài viết có ghi dòng chú thích nhỏ như “nội dung hư cấu” hay “hình ảnh chỉ mang tính minh họa”, nhưng với cách trình bày lẫn lộn thật – giả, không ít người dùng mạng vẫn bị đánh lừa.

Không dừng lại ở đó, những trang tin giả còn sử dụng lại các video cũ từ những vụ việc đau lòng khác, thay tiêu đề, chỉnh lại nội dung để tái sử dụng cho vụ tai nạn lần này. Hệ quả là những câu chuyện sai lệch, bóp méo sự thật được lan truyền chóng mặt, tạo ra một làn sóng thông tin độc hại, làm tổn thương thêm người trong cuộc và khiến dư luận hoang mang.

Luật sư Đào Thị Bích Liên, Đoàn luật sư TP.HCM, Chi hội phó Chi hội Luật sư, Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP.HCM, đã lên tiếng về vấn đề này. Theo bà Liên, những hành vi cố ý tạo dựng và phát tán thông tin mang tính sai sự thật, hoặc xuyên tạc trên mạng xã hội, là hành vi trái pháp luật và cần phải xử lý nghiêm. Những hành vi này vi phạm điểm d khoản 1 Điều 8 Luật An ninh mạng 2018, “thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt động kinh tế – xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác”.

Tùy mức độ và hậu quả hành vi, việc thông tin trên sẽ bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự nếu cấu thành tội phạm. Về xử phạt hành chính, cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt từ 5 – 10 triệu đồng, tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt từ 10 – 20 triệu đồng. Đồng thời, buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật, gây nhầm lẫn, hoang mang dư luận. Nếu hành vi gây hậu quả nghiêm trọng, như làm gia tăng hoang mang dư luận, ảnh hưởng tâm lý gia đình nạn nhân, hoặc cản trở công tác cứu hộ, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 331 Bộ luật Hình sự về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ. Trường hợp bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác thì có thể bị truy cứu về tội vu khống theo Điều 156 Bộ luật Hình sự.

Sau khi vụ lật tàu ở vịnh Hạ Long, Quảng Ninh, xảy ra đã gây nên một phen chấn động lớn trong dư luận. Không ít người đã bày tỏ sự xót xa và thương tiếc cho những người không may mắn. Đồng thời, một số người khác cũng đã lên tiếng chỉ trích và phán xét các nạn nhân, điều này đã làm cho nỗi đau của gia đình và bạn bè của họ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Ngay sau khi tai nạn xảy ra, nhiều câu hỏi đã được đặt ra về nguyên nhân dẫn đến thảm họa này. Rõ ràng là có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến tai nạn, từ điều kiện thời tiết đến vấn đề kỹ thuật của tàu. Tuy nhiên, việc tìm kiếm nguyên nhân thực sự và rút ra bài học kinh nghiệm để tránh những tai nạn tương tự trong tương lai mới là điều quan trọng.

Trước những tai nạn bất ngờ như thế này, việc cần làm là hỗ trợ các gia đình bị ảnh hưởng bởi vụ việc. Bên cạnh đó, tìm hiểu nguyên nhân xảy ra tai nạn và đề xuất các giải pháp để nâng cao an toàn hàng hải đang là những vấn đề cấp thiết được dư luận quan tâm. Chính vì vậy, điều quan trọng là cần có một cuộc điều tra một cách triệt để để xác định rõ nguyên nhân của vụ tai nạn và đưa ra các biện pháp hữu hiệu.

Như đã biết, an toàn luôn là vấn đề hàng đầu trong lĩnh vực vận tải, đặc biệt là vận tải hành khách. Bất cứ khi nào cũng cần chú trọng và đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như quy trình vận hành an toàn nhằm giảm thiểu tối đa rủi ro. Mọi phán xét và chỉ trích nạn nhân không phải là cách giải quyết vấn đề một cách tích cực. Thay vào đó, việc quan trọng là đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong việc vượt qua khó khăn.

Thông tin liên quan sẽ được chúng tôi cập nhật liên tục. Hy vọng rằng qua sự việc này, chúng ta có thể rút ra được những bài học kinh nghiệm và có thêm động lực để xây dựng một xã hội an toàn hơn.