Biến đổi khí hậu và sóng nhiệt đang trở thành những thách thức lớn đối với khả năng chịu đựng của con người. Mới đây, người dân tại Hà Nội và các tỉnh thành khác ở đồng bằng Bắc Bộ đã trải qua một đợt sóng nhiệt nghiêm trọng vào đầu hè năm 2025, với nhiệt độ lên đến trên 40 độ C và độ ẩm từ 40-45%. Cảnh tượng đường phố vắng vẻ, người giao hàng, bán hàng rong, bảo vệ tìm bóng cây ven đường để núp tạm đã trở nên quen thuộc. Những giọt mồ hôi chưa kịp rơi đã bốc hơi trên chiếc áo chống nắng khô giòn.

Sóng nhiệt không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Giáo sư Phan Văn Tân, chuyên gia hàng đầu về khí tượng, khí hậu của Việt Nam, cho rằng sóng nhiệt là một hệ quả của biến đổi khí hậu. Nếu nhìn lại cả năm thập kỷ, những ngày nắng nóng trong mùa hè đã gia tăng theo thời gian ở hầu hết các vùng trên Việt Nam.

Sóng nhiệt không chỉ là một hiện tượng thời tiết cực đoan đơn lẻ mà còn gắn với hạn hán thành một cặp bài trùng hiện tượng thiên tai phức hợp. Hệ quả của sự kết hợp này là làm khuếch đại độ khốc liệt của sóng nhiệt lên. Tác động của sóng nhiệt lên con người cũng rất nghiêm trọng. Sóng nhiệt và phơi nhiễm nhiệt gần như là một trong những hiện tượng sức khỏe đáng lo ngại nhất toàn cầu trong thế kỷ 21.

TS. Trần Nữ Quý Linh, nhà khoa học nghiên cứu về sự ảnh hưởng của sóng nhiệt và các hiện tượng thời tiết cực đoan lên sức khỏe con người, cho rằng sóng nhiệt có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, từ đau đầu, chóng mặt, mất nước đến tử vong. Nhóm người dễ bị tổn thương nhất bao gồm trẻ em, người già, những người có bệnh mãn tính hoặc công nhân, nông dân lao động ngoài trời. Nghiên cứu cho thấy sóng nhiệt làm tăng đáng kể số ca nhập viện do nhiều nguyên nhân và do bệnh truyền nhiễm.

Thích ứng với sóng nhiệt ngày một khốc liệt là một thách thức lớn đối với các nhóm dễ bị tổn thương. TS. Trần Nữ Quý Linh cho rằng cần phải nâng cao nhận thức về mối quan tâm của người dân với nhiệt, với sức khỏe. Đồng thời, cần có những giải pháp có mức chi phí thấp nhất, dễ áp dụng nhất và nhanh nhất, như thay đổi khả năng tự thích ứng của cá nhân, phân biệt được những dấu hiệu cảnh báo đầu tiên về sức khỏe.

Các chuyên gia kêu gọi các chính phủ quan tâm hơn nữa đến chính sách thích ứng với sóng nhiệt đa dạng hơn cả ở đô thị và nông thôn, được thiết kế phù hợp với các nhóm yếu thế hơn và tạo ra những không gian công cộng nhiều cây xanh, mặt nước, nhiều bóng râm, thoáng khí, bổ sung các phương tiện làm mát như quạt, điều hòa nhiệt độ…

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế vừa tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này quy tụ các nhà khoa học hàng đầu, các hoạch định chính sách và quản lý từ nhiều quốc gia để thảo luận và chia sẻ những nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Hội thảo IFGTM 2025 có chủ đề “Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0”. Đây là một diễn đàn quan trọng cho các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực để trao đổi ý tưởng và kinh nghiệm trong việc tìm kiếm các giải pháp sáng tạo cho một tương lai bền vững. Hội thảo bao gồm 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học được trình bày. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam. Ngoài ra, còn có 27 báo cáo treo (poster) được trình bày, đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh.

Giáo sư, Tiến sĩ Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, cho biết rằng chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero). Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Các báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học. Điều này cho thấy sự quan tâm đến việc phổ biến kiến thức và mở rộng mạng lưới hợp tác nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ và quản lý xanh.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, trực tiếp là Khoa Môi trường, là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập. Trường đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Trong nhiều năm qua, đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của trường.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

Thông qua sự kiện này, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững và ứng phó biến đổi khí hậu. Hội thảo IFGTM 2025 không chỉ là một sự kiện học thuật mà còn là cơ hội để các bên liên quan kết nối, chia sẻ kinh nghiệm và tạo ra những tác động tích cực cho môi trường và xã hội.

Tỉnh Đồng Tháp đã và đang tập trung nguồn lực để đầu tư, hoàn thiện hệ thống thủy lợi, phục vụ nhu cầu phát triển sản xuất và đi lại của người dân. Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh đã được đầu tư, nâng cấp, cải tạo tương đối hoàn chỉnh, đáp ứng nhu cầu sản xuất, dân sinh, đi lại và vận chuyển hàng hóa.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, hệ thống kinh đã được đầu tư, nâng cấp với 5.099 công trình, tổng chiều dài 10.550 km. Hệ thống cống và trạm bơm đã đầu tư được 6.673 công trình. Hệ thống đê (đê biển, đê cửa sông và đê sông), đê bao, bờ bao đã đầu tư được 10.275 km.

Hàng năm, tỉnh Đồng Tháp đều phải thực hiện duy tu, sửa chữa, nâng cấp hệ thống công trình thủy lợi để đảm bảo phục vụ sản xuất và dân sinh. Trong năm 2025, tỉnh cần phải duy tu, sửa chữa và nâng cấp 149 cống bị hư hỏng, xuống cấp. Đến nay, tỉnh cơ bản đã thực hiện hoàn thành.

Hệ thống công trình thủy lợi đã phát huy hiệu quả trong việc ngăn lũ, mặn, triều và trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh. Hệ thống công trình thủy lợi này cơ bản đảm bảo phục vụ tưới, tiêu cho khoảng 435.825 ha đất sản xuất nông nghiệp, với diện tích gieo trồng 861.922 ha.

Một trong những công trình nổi bật là Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống cống ngăn mặn tại đầu các kinh, rạch ra sông Tiền trên đường tỉnh 864 giai đoạn 1, với tổng mức đầu tư hơn 846 tỷ đồng. Dự án bao gồm 6 cống ngăn mặn, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng kịp thời đảm bảo ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô năm 2023-2024.

Để nâng cao hiệu quả các công trình thủy lợi, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho rằng cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về kỹ thuật, quản lý và chính sách. Trong đó, cần tăng cường đầu tư và huy động các nguồn lực từ Trung ương, tỉnh, ODA, xã hội hóa để nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống công trình thủy lợi.

Thị trường carbon đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và đạt được phát thải ròng bằng ‘0’. Tại Diễn đàn ‘Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về tiềm năng và thách thức của thị trường carbon tại Việt Nam.

Hiện tại, Việt Nam đang ở giai đoạn định hình nền móng thị trường carbon, với nhiều tiềm năng nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Các chuyên gia chỉ ra rằng hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định khí nhà kính (MRV) chưa đồng bộ và thiếu chuẩn hóa. Điều này gây ra khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc tính toán và xác minh lượng khí thải của họ.

Bên cạnh đó, hạn chế về nhận thức, nhân lực và tài chính đang khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn khi tiếp cận thị trường này. Nhiều doanh nghiệp chỉ hiểu đơn giản về giảm phát thải mà chưa thực sự ứng dụng công nghệ tuần hoàn tài nguyên để phát triển bền vững. Điều này cho thấy cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn để giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về thị trường carbon và cách thức tham gia.

Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, cho biết từ nay đến 2028, Việt Nam sẽ thí điểm cấp phát hạn ngạch miễn phí và vận hành sàn giao dịch carbon. Từ năm 2029, sẽ áp dụng đấu giá và kết nối quốc tế. Các bộ, ngành đang hoàn thiện hành lang pháp lý để đảm bảo tính minh bạch và tránh ảnh hưởng tới cam kết giảm phát thải quốc gia.

Để phát triển thị trường carbon hiệu quả, các chuyên gia cũng khuyến nghị cần đầu tư vào nền tảng kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận tài chính, hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Điều này đòi hỏi sự hợp tác và tham gia của nhiều bên, bao gồm cả doanh nghiệp, chính phủ và các tổ chức quốc tế. Với sự hỗ trợ và hướng dẫn phù hợp, thị trường carbon có thể trở thành một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh và đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Một yếu tố quan trọng khác là việc hoàn thiện hành lang pháp lý để đảm bảo tính minh bạch và tránh ảnh hưởng tới cam kết giảm phát thải quốc gia. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và lành mạnh, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào thị trường carbon.

Cuối cùng, để đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050, Việt Nam cần có một chiến lược toàn diện và dài hạn trong việc phát triển thị trường carbon. Điều này đòi hỏi sự cam kết và quyết tâm của tất cả các bên, bao gồm cả doanh nghiệp, chính phủ và người dân. Với sự hợp tác và nỗ lực chung, Việt Nam có thể đạt được mục tiêu phát triển bền vững và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Nền kinh tế toàn cầu trong nửa đầu năm 2025 đã trải qua nhiều biến động và bất ổn, gây ra những thách thức đáng kể cho các doanh nghiệp. Mặc dù số liệu từ Cục Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong 6 tháng đầu năm đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, và tăng trưởng GDP đạt mức cao nhất trong 15 năm qua là 7,52%, nhiều doanh nghiệp vẫn tỏ ra e dè về前景 kinh doanh trong thời gian tới.

Tại hội thảo “Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp” do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức ngày 18/7, ông Lê Phụng Hào, Chủ tịch Công ty Global AAA Consulting, cho biết rằng trong 10 doanh nghiệp ông quan sát, có đến 6-7 doanh nghiệp có tâm lý e dè, tiêu cực trước bối cảnh kinh doanh hiện nay. Ông Hào cho rằng, mặc dù con số xuất khẩu 6 tháng đầu năm có tăng, nhưng chủ yếu là do các doanh nghiệp tranh thủ thời điểm chính sách thuế quan của Mỹ chưa có hiệu lực. Hiện nay, mức thuế bình quân khoảng 20%, thậm chí lên đến 40% với hàng hóa trung chuyển, tạo ra rào cản lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất và đóng góp tỷ trọng cao trong GDP.

Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch HĐQT CTCP Secoin, cũng đồng tình rằng nhiều doanh nghiệp đang dần hụt hơi. Không ít doanh nghiệp đã mất đơn hàng do rào cản thuế quan. Thêm vào đó, chính sách từ Mỹ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, châu Á của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU khiến môi trường kinh doanh thêm bất ổn. Về động lực trong nước là đầu tư công, dù Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, nhưng tiến độ giải ngân vẫn rất chậm. Trong hơn 5 tháng đầu năm, TP.HCM mới giải ngân được hơn 10% vốn đầu tư công. Nhiều dự án hạ tầng giao thông, kênh rạch, trường học, bệnh viện tại TP.HCM vẫn đang gặp vướng mắc pháp lý.

Namun, nhìn về 6 tháng còn lại của năm, ông Đinh Hồng Kỳ cho rằng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội phát triển khi thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận những điểm sáng. Đặc biệt, đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó có việc cải thiện hạ tầng, nhất là khu vực phía Nam. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp đang từng bước tái cấu trúc mô hình hoạt động, chuyển từ tư duy tuyến tính sang tư duy hệ sinh thái mở, giúp giảm phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Các xu hướng như chuyển đổi số và ứng dụng AI cũng mở ra không gian tối ưu trong vận hành, phát triển sản phẩm mới và tiếp cận thị trường theo mô hình mới.

Dù vậy, doanh nghiệp vẫn kỳ vọng có thêm các chính sách hỗ trợ dài hạn từ Chính phủ, đặc biệt là tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị nhằm hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế chung. Nhìn trong một bức tranh tổng thể toàn bộ khu vực doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Tài chính), vẫn giữ quan điểm tích cực. Theo bà, khi doanh nghiệp đã nhận diện rõ các thách thức thì cũng đồng nghĩa với việc có sự chủ động hơn trong xây dựng kịch bản ứng phó, từ đó giảm rủi ro và nâng cao khả năng nắm bắt cơ hội.

Trong kịch bản tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8,3-8,5% mà Thủ tướng Chính phủ mới đưa ra, khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các trụ cột truyền thống. Dự kiến trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 101 tỷ USD cho 6 tháng cuối năm, khu vực tư nhân có thể đóng góp tới 60 tỷ USD, tương đương hơn 50%. Đây là con số rất lớn, phản ánh rõ kỳ vọng vào khu vực doanh nghiệp tư nhân.