Áp thấp nhiệt đới suy yếu từ cơn bão số 3 đã biến thành vùng áp thấp trên khu vực biên giới Việt Nam – Lào vào đêm qua (22/7). Vùng áp thấp này tiếp tục di chuyển sâu vào khu vực Thượng Lào và dần tan biến trong sáng nay (23/7).

Tác động từ hoàn lưu bão, miền Bắc đã chứng kiến mưa vừa, mưa to cục bộ trong đêm qua và sáng sớm nay. Các trạm đo khí tượng đã ghi nhận lượng mưa đáng kể, với trạm Pú Dảnh (Sơn La) ghi nhận 73,8mm, trạm Cao Phạ (Lào Cai) 67mm và trạm Lũng Vân (Phú Thọ) 46mm trong khoảng thời gian từ 19h ngày 22/7 đến 3h ngày 23/7.

Dự báo thời tiết trong ngày và đêm 23/7, miền Bắc sẽ tiếp tục hứng chịu mưa rào và dông rải rác. Lượng mưa dự kiến từ 15-30mm, tuy nhiên cục bộ có nơi sẽ xuất hiện mưa to trên 80mm. Trong điều kiện mưa dông, khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh cũng tăng cao.

Mưa dông đã giúp miền Bắc duy trì thời tiết mát mẻ, với nhiệt độ cao nhất trong ngày hôm nay dao động từ 28-31 độ và thấp nhất từ 23-26 độ.

Tuy nhiên, theo cảnh báo từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, từ ngày 24 đến ngày 25/7, miền Bắc, cùng các tỉnh Thanh Hoá và Nghệ An, có khả năng trải qua một đợt mưa lớn diện rộng. Lượng mưa phổ biến dự kiến từ 60-120mm, và có nơi có thể vượt trên 200mm. Nguy cơ xuất hiện các trận mưa với cường suất lớn trên 90mm trong 3 giờ, gây ra ngập úng cục bộ và nguy cơ lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi, đặc biệt cao tại Nghệ An và Thanh Hoá.

Tình hình lũ ở Thanh Hoá và Nghệ An đang diễn biến phức tạp do liên tiếp hứng chịu mưa lớn trong và sau bão. Dự báo từ 23-25/7, lũ trên sông Mã, sông Cả sẽ lên từ 3-8m. Khu vực thượng lưu sông Cả có thể đạt mức BĐ2-BĐ3, và đỉnh lũ hạ lưu sông Cả ở mức BĐ3.

Nguy cơ cao xảy ra ngập lụt tại các vùng trũng thấp ven sông, các khu đô thị, và khu tập trung dân cư thuộc tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An. Đặc biệt, vùng hạ lưu sông Cả có thể đối mặt với nguy cơ ngập lụt diện rộng. Khu vực vùng núi của hai tỉnh này cũng tiếp tục đối mặt với nguy cơ lũ quét và sạt lở đất trong 2-3 ngày tới.

Cơn bão số 4 với tên gọi Cỏ May đang di chuyển nhanh chóng lên phía Đông, duy trì cường độ mạnh cấp 10 và giật cấp 12 trong 12 giờ tới. Dự báo trong 24 giờ tiếp theo, mặc dù cơn bão này có xu hướng giảm cấp, nhưng vẫn sẽ gây ra biển động rất mạnh trên vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông.

Cập nhật từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia vào lúc 13 giờ ngày 24.7, tâm bão số 4 Cỏ May hiện tọa lạc tại khoảng 16,3 độ vĩ Bắc; 118,7 độ kinh Đông, trên vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông. Cường độ gió mạnh nhất gần tâm bão đạt cấp 9-10, tương đương 75-102km/giờ, giật cấp 12. Bão đang di chuyển theo hướng Đông Đông Nam với tốc độ khoảng 10km/giờ.

Trong 12 giờ tới, bão tiếp tục di chuyển theo hướng Đông với tốc độ khoảng 10km/giờ. Đến 1 giờ ngày 25.7, tâm bão dự kiến ở khoảng 16,4 độ vĩ Bắc; 119,9 độ kinh Đông, trên vùng biển phía Đông của Bắc Biển Đông. Lúc này, sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão vẫn duy trì cấp 10, giật cấp 12. Vùng nguy hiểm được xác định từ 15 đến 18,5 độ vĩ Bắc, phía Đông kinh tuyến 116,5 độ kinh Đông. Cấp độ rủi ro thiên tai được cảnh báo ở cấp 3, với khu vực chịu ảnh hưởng là vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông.

Trong 24 giờ tới, bão dự kiến di chuyển theo hướng Đông Bắc với tốc độ 20-25km/giờ. Đến 13 giờ ngày 25.7, tâm bão nằm trên vùng biển phía Bắc của đảo Luzon (Philippines), tại khoảng 18,8 độ vĩ Bắc; 121,7 độ kinh Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão giảm xuống cấp 8, giật cấp 10.

Trong 36 giờ tới, bão tiếp tục di chuyển theo hướng Đông Bắc với tốc độ 25-30km/giờ và suy yếu dần thành một vùng áp thấp. Đến 1 giờ ngày 26.7, vị trí tâm vùng áp thấp ở vào khoảng 22 độ vĩ Bắc; 124,1 độ kinh Đông; cường độ dưới cấp 6.

Về tác động của bão số 4 Cỏ May, vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông có gió mạnh cấp 7-8, vùng gần tâm bão mạnh cấp 9-10, giật cấp 12. Sóng biển cao từ 4 đến 6 mét. Biển động rất mạnh. Tàu thuyền hoạt động trong các vùng nguy hiểm đều có khả năng chịu tác động của dông, lốc, gió mạnh và sóng lớn.

Những ngày gần đây, tình hình mưa lớn tại các tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa đã gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân. Tại Nghệ An, nhiều khu vực đã bị tàn phá nặng nề với hàng trăm ngôi nhà bị đổ sập và nhiều bản làng bị cô lập do mưa lớn.

Ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cho biết rằng mưa lớn đã xuất hiện ở các khu vực phía Tây của Nghệ An và Thanh Hóa, với lượng mưa phổ biến từ 150-250mm. Đặc biệt, tại Quỳ Châu, lượng mưa đã đạt mức 259mm. Lũ từ thượng nguồn đổ về đã gây ngập lụt, lũ ống, lũ quét tại nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong.

Quốc lộ 7 đoạn qua địa bàn các xã Anh Sơn, Tương Dương, Con Cuông đang ngập từ 0,5 đến hơn một mét. Giao thông cũng đang tê liệt vì hàng chục điểm sạt lở lớn trên quốc lộ 16. Tình hình thời tiết này đã gây ra nhiều khó khăn cho người dân và các cơ quan chức năng trong việc ứng phó và khắc phục thiệt hại.

TS Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, lý giải rằng đợt mưa những ngày qua là do vùng thấp nhỏ trên Vịnh Bắc Bộ mang gió đông nam vào đất liền, kết hợp với không khí ẩm và bất ổn định sau bão số 3 Wipha. Dự báo thời tiết cho thấy, trong hôm nay và ngày mai, một số điểm thuộc Bắc Bộ thậm chí còn lớn hơn trong những ngày bão số 3 Wipha tác động.

TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai, cảnh báo rằng sau cơn bão Wipha có thể sẽ có một đợt mưa nối tiếp theo từ ngày 23 đến 25/7 trên địa bàn các tỉnh miền núi Tây Bắc. Lượng mưa tích lũy nhiều ngày sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở và lũ quét. Ông Huy cũng cho biết rằng sự chuyển pha liên tục của các trạng thái thời tiết từ En Nino sang La Nina, và hiện nay là giai đoạn trung tính âm (gần với La Nina hơn), dự báo số lượng các cơn bão đi vào biển Đông cũng như đất liền Việt Nam sẽ nhiều hơn trung bình các năm.

Bởi vậy, khi mùa bão mới bắt đầu, sự chuẩn bị cho công tác ứng phó phải dài hơi, tránh tâm lý chủ quan khi bão đi qua. Các cơ quan chức năng và người dân cần chủ động và cảnh giác trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, nhằm giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo an toàn cho người dân.

Bão số 3 đang di chuyển chậm vào vịnh Bắc Bộ và dự kiến sẽ đi vào đất liền Việt Nam trong thời gian tới. Theo cập nhật mới nhất vào 4 giờ sáng ngày 21/7, tâm bão nằm trên khu vực phía bắc bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), cách Quảng Ninh-Hải Phòng khoảng 275km về phía đông. Lúc này, sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão đã giảm xuống cấp 9, với gió giật cấp 11.

Dự báo trong ngày và đêm nay (21/7), bão di chuyển chậm với tốc độ khoảng 15km/h, vượt qua bán đảo Lôi Châu và đi vào vịnh Bắc Bộ. Do mặt biển ấm trên vịnh Bắc Bộ, bão có khả năng mạnh trở lại, đạt cường độ cao nhất khoảng cấp 11, giật cấp 14. Ngày mai (22/7), bão đi vào đất liền nước ta. Do hướng di chuyển tây tây nam, vùng đổ bộ của bão có sự dịch chuyển xuống phía nam, trọng tâm là Hưng Yên – Thanh Hoá.

Thời điểm áp sát đất liền, bão có thể duy trì cường độ cấp 9-10, giật cấp 12. Đến 4h sáng ngày 23/7, khi đi sâu vào đất liền Hưng Yên – Thanh Hoá, bão suy yếu thành một áp thấp nhiệt đới với cường độ khoảng cấp 6-7, giật cấp 9. Sau đó, áp thấp nhiệt đới tiếp tục di chuyển chậm theo hướng tây tây nam, suy yếu thành một vùng áp thấp và tan dần ở Thượng Lào.

Do vùng mây rộng, có tính chất lệch tây và nam nên dù vùng tâm bão đổ bộ là Hưng Yên – Thanh Hoá, vùng chịu ảnh hưởng của bão vẫn rất rộng, bao trùm gần như toàn bộ miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Từ tối và đêm 21/7, vùng ven biển từ Quảng Ninh đến Nghệ An bắt đầu có gió mạnh dần lên cấp 7-9, vùng gần tâm bão cấp 10-11, giật cấp 14 – cấp gió có thể làm đổ cây cối, cột điện, tốc mái nhà, gây thiệt hại rất nặng. Khu vực sâu trong đất liền gió mạnh cấp 6, giật cấp 7-8.

Từ ngày 21/7 đến ngày 23/7, khu vực Đông Bắc, đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có mưa to đến rất to và dông với lượng mưa phổ biến 200-350mm, có nơi trên 600mm. Cơ quan khí tượng cảnh báo nguy cơ cao xuất hiện mưa cường suất lớn trên 150mm trong 3 giờ, gây lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi, ngập lụt ở vùng trũng thấp. Các nơi khác ở khu vực Bắc Bộ và Hà Tĩnh từ 21-23/7 cũng có mưa vừa, mưa to, cục bộ xảy ra mưa rất to và dông với lượng mưa phổ biến 100-200mm, có nơi trên 300mm.

Do ảnh hưởng của bão, vùng biển Bắc Vịnh Bắc Bộ (bao gồm các đặc khu Bạch Long Vĩ, Cô Tô, Cát Hải, đảo Hòn Dấu) hôm nay có gió mạnh cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-11, giật cấp 14, sóng biển cao 2-4m, vùng gần tâm bão 3-5m, biển động dữ dội. Cơ quan khí tượng đặc biệt lưu ý, thời tiết trên biển, vùng đất liền ven biển trong bão cực kỳ nguy hiểm, không an toàn cho bất kỳ phương tiện, công trình nào hoạt động trong vùng nguy hiểm như tàu du lịch, tàu chở khách, tàu vận tải, lồng, bè, khu nuôi trồng thuỷ sản, đê, kè, tuyến đường ven biển.

Các phương tiện có khả năng cao bị lật úp, phá huỷ, ngập úng do gió mạnh, dông, lốc, sóng lớn và nước biển dâng. Ngoài ra, vùng ven biển Hải Phòng-Quảng Ninh có thể xuất hiện nước dâng do bão vào chiều 22/7 với mực nước dâng từ 0,5-1m. Mực nước tại Hòn Dấu (Hải Phòng) thời gian này cao 3,7-4,1m, tại Cửa Ông (Quảng Ninh) cao 4,4-4,8m, tại Trà Cổ (Quảng Ninh) cao 3,6-4m. Nguy cơ cao xảy ra ngập, úng tại khu vực ven biển, cửa sông.