Thời gian gần đây, các đối tượng xấu đã lợi dụng việc sắp xếp tổ chức hành chính và vận hành chính quyền địa phương hai cấp để thực hiện các hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản và xuyên tạc chính sách. Những thủ đoạn lừa đảo tinh vi này nhắm vào tâm lý bỡ ngỡ và lo sợ mất quyền lợi của người dân, gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội.

Một trong những thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng xấu sử dụng là giả danh cảnh sát khu vực, cán bộ hộ tịch của xã/phường mới, gọi điện từ số di động hoặc tổng đài ảo, thông báo về thay đổi bộ máy hành chính và yêu cầu người dân cập nhật thông tin. Đối tượng thường gửi đường dẫn hoặc ứng dụng VNeID, dịch vụ công giả mạo có chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị, đánh cắp dữ liệu cá nhân và tiền trong tài khoản ngân hàng. Điều này đã khiến nhiều người dân rơi vào tình huống khó khăn và lo lắng.

Ngoài ra, tình trạng giả danh cán bộ thuế cũng xuất hiện, dẫn dụ người dân cung cấp thông tin để “cập nhật dữ liệu” sau hợp nhất hành chính. Cục Thuế đã phải khẳng định rằng không yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp hay hộ kinh doanh nộp căn cước công dân, giấy phép đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký thuế để cập nhật thông tin. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người dân bị lừa đảo và mất tài sản.

Bên cạnh đó, các đối tượng xấu còn giả danh nhân viên Điện lực để yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngành Điện lực đã nhanh chóng khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân hoặc truy cập đường link lạ qua điện thoại, tin nhắn. Điều này giúp giảm thiểu những rủi ro và thiệt hại cho người dân.

Về mặt chính trị, việc sáp nhập các đơn vị hành chính là chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo nền tảng phát triển bền vững cho địa phương và đất nước. Tuy nhiên, trên nhiều trang mạng thù địch và của các phần tử cơ hội, phản động xuất hiện nhiều bài viết, luận điệu xuyên tạc, kích động dư luận. Điều này đã gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình thực hiện chủ trương này.

Các thế lực thù địch không ngừng công kích nền tảng tư tưởng của Đảng, xuyên tạc chủ trương tinh gọn bộ máy, nhằm chia rẽ nội bộ và phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân. Để công tác tinh gọn bộ máy đạt hiệu quả tối ưu, chính quyền địa phương hai cấp hoạt động hiệu lực, việc định hướng thông tin và phản bác các luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị là nhiệm vụ trọng tâm.

Mỗi người dân cần tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh phòng, chống các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách. Tuyệt đối không chia sẻ thông tin xấu độc, sai sự thật hoặc chưa được kiểm chứng, đặc biệt là những nội dung từ các đối tượng lợi dụng danh nghĩa “phản biện” hay “dân chủ” để chống phá Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Việc tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh sẽ giúp người dân tránh được các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách, đồng thời đóng góp vào sự thành công của chủ trương tinh gọn bộ máy và xây dựng một xã hội an toàn và phát triển.

Bắt cóc online – hình thức lừa đảo công nghệ cao đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong cộng đồng. Hình thức này được ghi nhận lần đầu tiên từ tháng 3 năm nay và đã gây ra nhiều vụ việc nghiêm trọng, với số tiền bị mất ngày càng tăng.

Các đối tượng chính của bắt cóc online thường là học sinh, sinh viên, đặc biệt là những người trẻ tuổi. Họ dễ bị ảnh hưởng bởi các chiến thuật tâm lý và thường sống xa gia đình, dễ bị cô lập. Ví dụ, các vụ việc tại TP.HCM và Hà Nội cho thấy nạn nhân chủ yếu là sinh viên 18-19 tuổi. Sự thiếu kinh nghiệm và thiếu kiến thức về các chiêu trò lừa đảo khiến họ dễ dàng trở thành nạn nhân.

Hình thức bắt cóc online khác biệt vì không có sự tiếp xúc vật lý. Các đối tượng sử dụng điện thoại, tin nhắn, hoặc ứng dụng như Zoom để giả danh công an, viện kiểm sát, yêu cầu nạn nhân tự cô lập trong phòng trọ hoặc khách sạn. Sau đó, họ quay video giả bị bắt cóc và gửi cho gia đình để đòi tiền chuộc. Điều này tạo cảm giác như một vụ bắt cóc thật, dù hoàn toàn diễn ra trực tuyến.

Các đối tượng thường yêu cầu nạn nhân quay video hoặc chụp ảnh giả bị bắt cóc để gửi cho gia đình. Trong nhiều trường hợp, nữ sinh bị bắt cởi đồ rồi quay clip tống tiền người nhà. Nạn nhân thường tuân theo các yêu cầu của kẻ bắt cóc do sợ hãi bị bắt giữ hoặc đối mặt với hậu quả pháp lý. Họ bị đe dọa bởi các cáo buộc giả mạo như rửa tiền và bị yêu cầu cắt liên lạc với gia đình, tạo cảm giác cô lập.

Các cơ quan chức năng đã nhận được nhiều báo cáo về hình thức bắt cóc online này và đang tích cực điều tra, ngăn chặn. Cộng đồng cũng cần nâng cao cảnh giác và trang bị kiến thức để phòng tránh loại hình lừa đảo này. Thông tin chi tiết về các vụ việc bắt cóc online có thể được tìm thấy trên các trang tin tức chính thức.

Để phòng tránh bắt cóc online, người dân cần nâng cao cảnh giác và có kiến thức về các chiêu trò lừa đảo. Cổng thông tin của cơ quan công an cung cấp nhiều thông tin và hướng dẫn về cách phòng tránh các loại hình lừa đảo. Nếu bạn hoặc người thân của bạn trở thành nạn nhân của bắt cóc online, hãy liên hệ ngay với cơ quan chức năng để được hỗ trợ.

Tội phạm công nghệ cao đang ngày càng biến tướng và trở nên tinh vi, đặc biệt là hình thức ‘bắt cóc online’ đang được cảnh báo mạnh mẽ trên cả nước. Hình thức này liên quan đến việc khống chế tâm lý nạn nhân qua điện thoại, sử dụng thủ đoạn giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án… thông qua các nền tảng mạng xã hội để đe dọa và lừa nạn nhân cách ly với gia đình.

Theo các cơ quan chức năng, hình thức ‘bát cóc online’ diễn ra khi các đối tượng giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện thoại cho nạn nhân, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc. Đồng thời, các đối tượng yêu cầu nạn nhân không nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài cuộc gọi để ‘phục vụ điều tra’. Sau đó, các đối tượng buộc nạn nhân gọi điện về cho gia đình yêu cầu chuyển tiền để ‘chuộc người’.

Nhiều vụ việc điển hình đã được ghi nhận tại các địa phương trên cả nước. Ví dụ, tại TP. Hồ Chí Minh, một nữ sinh viên từ Khánh Hòa bị đối tượng giả danh công an cáo buộc liên quan đến đường dây rửa tiền, yêu cầu chuyển 150 triệu đồng để ‘chứng minh vô tội’. Tại tỉnh Thái Nguyên, mặc dù chưa ghi nhận trường hợp nào bị lừa theo hình thức này, nhưng nhiều địa phương khác đã phát hiện và xử lý các vụ việc tương tự.

Các đối tượng thường sử dụng công nghệ AI để giả giọng nói, tạo hình ảnh deepfake, thậm chí giả mạo cuộc gọi video. Một số thủ đoạn phổ biến bao gồm giả danh công an gọi điện thoại cho học sinh, sinh viên, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc.

Để phòng tránh hậu quả từ việc lạm dụng chia sẻ hình ảnh gia đình, trẻ nhỏ trên mạng xã hội, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân. Cụ thể, hạn chế đăng ảnh trẻ em công khai lên mạng xã hội; cài đặt riêng tư cho bài đăng, không chấp nhận người lạ theo dõi tài khoản; hướng dẫn trẻ không chia sẻ thông tin cá nhân cho người lạ qua mạng xã hội.

Khi rơi vào tình huống bị đe dọa từ những cuộc gọi điện thoại, người dân cần trình báo cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ. Ngoài ra, người dân cần cảnh báo ngay cho người thân, bạn bè để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo. Đồng thời, nâng cao cảnh giác và có những biện pháp phòng ngừa, người dân có thể tìm hiểu thêm về các hình thức lừa đảo và cách phòng tránh trên các trang web chính thức của cơ quan công an, như https://www.mps.gov.vn/ .

Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã tổ chức một hội nghị tập huấn quan trọng vào ngày 21/7 tại Hà Nội, với chủ đề ‘Trí tuệ nhân tạo và An ninh mạng trong thời đại Trí tuệ nhân tạo’. Sự kiện này tập trung vào việc nâng cao năng lực và kỹ năng cho các cán bộ công an trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số quốc gia đang diễn ra mạnh mẽ.

Trong thời đại hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang tạo ra những thay đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ kinh tế, xã hội đến an ninh, quốc phòng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn mà AI mang lại, công nghệ này cũng đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với an ninh mạng. Các vấn đề như lan truyền tin giả, các cuộc tấn công ransomware tinh vi, khai thác lỗ hổng bảo mật của AI và các hình thức tấn công cá nhân hóa tâm lý đang ngày càng trở nên phức tạp và đa dạng.

Trước những thách thức này, lực lượng Công an nhân dân (CAND), đặc biệt là Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, phải không ngừng nâng cao năng lực và sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa trong không gian mạng. Hội nghị tập huấn được tổ chức với mục tiêu trang bị cho các cán bộ công an những kiến thức và kỹ năng cần thiết về AI, phục vụ hiệu quả công tác bảo vệ an ninh mạng trong tình hình mới.

Thông qua hội nghị, các cán bộ công an sẽ được cập nhật kiến thức về tổng quan trí tuệ nhân tạo, tin giả với AI, lỗ hổng bảo mật của AI, tấn công cá nhân hóa tâm lý với AI… Qua đó, hội nghị cung cấp cái nhìn toàn diện về vai trò của AI trong an ninh mạng và giúp cung cấp các kỹ năng thực tiễn để ứng phó với các mối đe dọa liên quan.

Sự kiện này cũng là dịp để các cán bộ công an của đơn vị cập nhật kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp sáng tạo, góp phần xây dựng lực lượng CAND tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia trong bối cảnh mới. Qua đó, lực lượng công an sẽ được trang bị những công cụ và phương pháp cần thiết để đối phó với những thách thức an ninh mạng ngày càng tăng, đảm bảo an toàn cho không gian mạng và bảo vệ thông tin cho người dân.

Trong thời đại số hóa hiện nay, trẻ em đang trở thành mục tiêu của những kẻ lừa đảo tinh vi. Những thủ thuật thao túng tâm lý được sử dụng để dẫn dắt trẻ vào bẫy lừa đảo ngày càng tăng. Để bảo vệ con cái một cách thực chất, phụ huynh cần thay đổi cách nhìn nhận và trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết.

Phó giáo sư Phạm Mạnh Hà, chuyên gia ngành tâm lý học tại Khoa Khoa học và Công nghệ giáo dục, Đại học Bách khoa Hà Nội, cảnh báo rằng không đứa trẻ nào an toàn tuyệt đối trước những thủ thuật thao túng tâm lý tinh vi. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng kịch bản tinh vi, đánh trúng vào tâm lý yếu điểm của từng đối tượng.

Có 4 thủ thuật thao túng tâm lý phổ biến mà các đối tượng thường sử dụng: ‘Tội phạm hóa’, ‘Cô lập’, ‘Khẩn cấp’, và ‘Bình thường hóa’. Những thủ thuật này được thiết kế như một kịch bản hoàn chỉnh, nhằm làm trẻ mất phương hướng, hoảng loạn, và hoàn toàn phụ thuộc vào kẻ thao túng.

Để hiểu vì sao một đứa trẻ dễ bị dẫn dắt, cần xem xét tổng thể từ đặc điểm tâm lý, hoàn cảnh gia đình đến các mối quan hệ xung quanh. Trẻ ở độ tuổi phát triển chưa có khả năng đánh giá rủi ro hoàn chỉnh, dễ tin người, nhất là khi sợ bị người lớn la mắng. Những gia đình có xung đột thường xuyên, ly hôn, hoặc khoảng cách thế hệ lớn cũng khiến trẻ khó tìm được điểm tựa tâm lý an toàn.

Ngoài ra, các mối quan hệ qua mạng, với tốc độ phát triển nhanh và sự hiện diện ảo, lại mang đến cho trẻ cảm giác được lắng nghe và thấu hiểu – thứ mà trẻ không tìm được từ người thân.

Phụ huynh cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có những biểu hiện như thay đổi hành vi đột ngột, lo lắng khi không dùng điện thoại, phụ thuộc quá mức vào một người bạn mới, học tập sa sút, hoặc hay nói dối, giấu diếm. Khi phát hiện những dấu hiệu này, điều quan trọng nhất là không trách phạt, không dò xét, mà cần lắng nghe với thái độ thấu hiểu.

Phụ huynh nên xây dựng kênh giao tiếp cởi mở, giúp con cảm thấy an toàn khi chia sẻ. Cần giáo dục con về quyền riêng tư cơ thể, cách nhận diện các chiêu trò thao túng, và kỹ năng nói ‘không’ với những yêu cầu bất thường. Thay vì cấm đoán, hãy đồng hành cùng con trong không gian mạng, cùng tìm hiểu các xu hướng, trò chuyện về những rủi ro một cách cởi mở.

Trong những trường hợp có dấu hiệu tâm lý kéo dài, cha mẹ nên chủ động tìm đến các chuyên gia tâm lý học đường hoặc chuyên gia giáo dục để được hỗ trợ kịp thời. Không phần mềm kiểm soát thiết bị nào có thể thay thế cho sự hiện diện thực chất của cha mẹ.

Lá chắn mạnh nhất trước những kịch bản lừa đảo tinh vi không nằm ở công nghệ, mà nằm ở chính sự kết nối tình cảm, niềm tin và đồng hành của gia đình.

Cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại và trực tuyến

Chiều ngày 17/7, một trường hợp lừa đảo qua điện thoại đã được báo cáo. Chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thao tác theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức, và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Thời gian gần đây, tại Hà Nội, nhiều vụ việc sinh viên các trường đại học trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo bằng cách giả danh cơ quan Công an qua điện thoại đã được báo cáo. Những kẻ lừa đảo này không chỉ sử dụng thủ đoạn giả mạo mà còn áp dụng phương thức “bắt cóc online” để tạo áp lực cho người thân của nạn nhân, buộc họ phải chuyển tiền để “chuộc” con em mình.

Mới đây, tại Hà Nội, Công an phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội đã kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo liên quan đến việc kẻ giả danh Công an đe dọa một nữ sinh nhằm thực hiện việc “bắt cóc online”. Sự việc này một lần nữa làm nổi bật lên mối nguy hiểm của các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại và sự cần thiết của việc nâng cao cảnh giác trong cộng đồng.

Trước những diễn biến phức tạp của tình hình lừa đảo, người dân cần đặc biệt cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi từ những người lạ, đặc biệt là khi họ yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc thực hiện các giao dịch tài chính. Nâng cao nhận thức và kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo đang ngày càng trở nên quan trọng để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.

Công an phường Ô Chợ Dừa đã kêu gọi người dân tăng cường cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo và cần liên hệ với cơ quan chức năng khi gặp các tình huống nghi ngờ. Đồng thời, cơ quan công an cũng đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp lừa đảo, đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Trong bối cảnh các vụ lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi, việc trang bị kiến thức và kỹ năng nhận biết các dấu hiệu lừa đảo là rất cần thiết. Người dân có thể tìm hiểu thông tin và cách phòng ngừa lừa đảo qua các kênh thông tin chính thống của cơ quan chức năng.

Cuộc cách mạng phần cứng đang có những tác động đáng kể đến lĩnh vực an ninh mạng. Mới đây, công ty Hive Systems đã công bố một nghiên cứu chỉ ra rằng thời gian cần thiết để phá vỡ một mật khẩu đã giảm đáng kể, ngay cả với những mật khẩu được bảo vệ bởi các phương pháp mã hóa hiện đại. Các chuyên gia của Hive Systems đã tiến hành mô phỏng một kịch bản sử dụng 12 card đồ họa Nvidia GeForce RTX 5090 để phá mật khẩu.

Kết quả mô phỏng cho thấy, một mật khẩu đơn giản chỉ gồm tám ký tự chữ thường có thể bị phá vỡ trong vòng vài tuần. Ngược lại, những mật khẩu có độ phức tạp cao hơn có thể mất từ 15 đến 164 năm để phá vỡ. Tuy nhiên, khi sử dụng phần cứng cấp độ AI, những con số này trở nên đáng sợ hơn. Cụm máy tính được sử dụng để huấn luyện các mô hình AI có thể phá vỡ mật khẩu nhanh hơn hàng triệu lần so với card đồ họa thương mại.

Phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng mật khẩu dài và phức tạp, cũng như các biện pháp bảo mật khác như xác thực hai yếu tố. Báo cáo của Hive Systems là một lời cảnh báo và kêu gọi hành động trong bối cảnh sức mạnh tính toán tăng theo cấp số nhân. Các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên sử dụng mật khẩu dài tối thiểu 15-16 ký tự, ưu tiên cụm từ mật khẩu, kích hoạt xác thực hai yếu tố và cân nhắc sử dụng các phương pháp xác thực sinh trắc học.

Cuộc đua vũ trang số giữa tin tặc và các nhà phát triển an ninh mạng đang diễn ra gay gắt. Việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp đòi hỏi một cách tiếp cận mới và sáng tạo. Trong bối cảnh này, người dùng cần nâng cao nhận thức về an ninh mạng và thực hiện các biện pháp bảo vệ cần thiết để đảm bảo an toàn cho thông tin của mình.

Để cập nhật thêm thông tin về an ninh mạng và cách bảo vệ dữ liệu cá nhân, vui lòng truy cập trang web của Hive Systems để biết thêm thông tin chi tiết về nghiên cứu của họ.

Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, gần đây đã lên tiếng cảnh báo về việc học sinh và sinh viên trở thành mục tiêu của những vụ lừa đảo “bắt cóc trực tuyến” với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh và sinh viên thường sợ quyền lực, tôn trọng danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi phải đối mặt với một người tự xưng là công an, các em có thể dễ dàng hoảng loạn và thực hiện theo yêu cầu của kẻ xấu.

Trong khoảng một tháng gần đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh và sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’. Theo Thượng tá Hiếu, khi một người tự xưng là công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn.

Cũng theo vị chuyên gia, những kẻ lừa đảo thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội. Bên cạnh đó, Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên.

Là ý kiến khác, luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh và sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Từ góc độ của mình, luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học.

Một thủ đoạn lừa đảo mới đang nhắm vào những người trẻ tuổi, đặc biệt là học sinh, sinh viên trên cả nước. Kẻ lừa đảo giả mạo công an, tự xưng là cán bộ công an, gọi điện thông báo rằng nạn nhân dính líu đến vụ án nghiêm trọng như buôn bán ma túy, rửa tiền.

Sau đó, chúng yêu cầu nạn nhân tự dàn cảnh bị bắt cóc, gửi hình ảnh và video cho gia đình để đe dọa và ép buộc chuyển tiền. Cụ thể, cuối tháng 7, Công an phường Lý Thường Kiệt, tỉnh Ninh Bình, đã nhận được tin báo của gia đình anh Đặng về việc con gái 18 tuổi đang bị bắt cóc. Kẻ lạ mặt yêu cầu chuyển khoản ngay 300 triệu đồng.

Tuy nhiên, sau hơn hai giờ lần theo manh mối, cảnh sát đã phát hiện con gái anh Đặng đang tự giam mình trong một nhà nghỉ ở phường Kim Bảng. Thủ đoạn lừa đảo này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới.

Tại Australia, cảnh sát đã ghi nhận có 1.172 vụ ‘bắt cóc online’ vào năm 2019. Tại Mỹ, FBI đã phát giác kiểu lừa đảo này từ những năm 2010. Để tránh trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo này, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên cần tự trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất nếu gặp phải tình huống tương tự.

Bên cạnh đó, cơ quan công an cũng khuyến cáo người dân tuyệt đối không gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra như lời kẻ gian dụ dỗ. Trong quá trình điều tra, cảnh sát gặp nhiều khó khăn do kẻ lừa đảo sử dụng ứng dụng nhắn tin được mã hóa, kỹ thuật thay đổi số điện thoại.

Do đó, việc phòng ngừa và nâng cao cảnh giác là rất quan trọng. Kẻ lừa đảo thường nhắm vào những người trẻ tuổi ít kinh nghiệm sống, ít va vấp xã hội. Chúng lợi dụng tâm lý sợ hãi và tạo ra những tình huống giả để ép buộc nạn nhân chuyển tiền.

C02 Bộ Công an đã cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo này và khuyến cáo người dân cần cẩn thận khi nhận được cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần tỉnh táo và không mắc bẫy của kẻ lừa đảo. Thông tin cụ thể về vụ việc, có thể được cung cấp bởi cơ quan chức năng có thẩm quyền.