Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại nhiều địa phương đang gặp phải khó khăn do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng. Các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.
Tại Nghệ An, Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Viết Hưng cho biết nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ, chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ. Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh, khiến cho chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn.
Tương tự, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu. Việc thiếu chuyên môn sâu ở cấp xã đang là một thách thức lớn đối với việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp.
Các địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp. Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã. Bà nhấn mạnh cần đánh giá công khai, dân chủ, chính xác đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để cơ cấu lại và nâng cao chất lượng. Bộ Nội vụ sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức. Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới.
Việc đào tạo và hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã là một quá trình lâu dài và cần được triển khai một cách đồng bộ. Bộ Nội vụ cần sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới, đồng thời hỗ trợ các địa phương trong việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp. Với sự hỗ trợ và hướng dẫn kịp thời, các địa phương sẽ có thể triển khai mô hình chính quyền hai cấp một cách hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Các địa phương cần tiếp tục tăng cường đào tạo và hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Simultaneously, việc đầu tư vào công nghệ thông tin và hệ thống dữ liệu cũng là một yếu tố quan trọng giúp cho việc vận hành mô hình chính quyền hai cấp được hiệu quả hơn. Tham khảo thêm về hướng dẫn thực hiện tại cổng thông tin điện tử Chính phủ Việt Nam.